Hàm lượng nguyên tố Sm và La trong mẫu bụi đã được xác định bởi tác giả Cao Đông Vũ[1] nhưng chưa tính đến hiệu chỉnh trùng phùng thực. Theo các tác giả[2], các nguyên tố thuộc đất hiếm thường có năng lượng tia gamma thấp sau khi kích hoạt neutron. Vì vậy, việc phân tích hàm lượng nguyên tố mà dùng các đỉnh đặc trưng trong vùng năng lượng thấp thì ta phải hiệu chỉnh diện tích đỉnh phổ thu được. . | TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH CN TẬP 10 SÓ 06 - 2007 ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP CHU ANHÓA K0-INAA PHÂN TÍCH HÀM LƯỢNG NGUYÊN TÓ Sm VÀ La TRONG MẪU BỤI CÓ TÍNH ĐẾN VIỆC HIỆU CHỈNH TRÙNG PHùNg THỰC Hùynh Trúc Phương Mai Văn Nhơn Trường Đại học Khoa học Tự nhiên ĐHQG-HCM Bài nhận ngày 21 tháng 12 năm 2006 hoàn chỉnh sửa chữa ngày 29 tháng 06 năm 2007 TÓM TẢT Hàm lượng nguyên tố Sm và La trong mẫu bụi đã được xác định bởi tác giả Cao Đông Vũ 1 nhưng chưa tính đến hiệu chỉnh trùng phùng thực. Theo các tác giả 2 các nguyên tố thuộc đất hiếm thường có năng lượng tia gamma thấp sau khi kích hoạt neutron. Vì vậy việc phân tích hàm lượng nguyên tố mà dùng các đỉnh đặc trưng trong vùng năng lượng thấp thì ta phải hiệu chỉnh diện tích đỉnh phổ thu được. Do có sự trùng phùng của tia gamma quan tâm với các tia Xphát ra do bắt electron hoặc do biến hoán trong nên diện tích đỉnh phổ có thể bị mất số đếm trùng phùng summing-out hay tăng số đếm trùng phùng summing-in . Trong bài báo này chúng tôi áp dụng phương pháp chuẩn hóa K0-INAA để xác định hàm lượng Sm và La có tính đến hiệu chỉnh trùng phùng thực. Kết quả hàm lượng của La từ g đến g và Sm từ g đến g trong mẫu bụi có hiệu chỉnh trùng phùng thực . Với kết quả này chúng tôi thấy là chính xác điều này được khẳng định qua phép phân tích La và Sm trong mẫu chuẩn NIST-1632c. 1. GIỚI THIỆU Phương pháp chuẩn hóa k0-INAA trong phân tích kích hoạt neutron đã được Simonits và De Cotre 3 giới thiệu và đã ứng dụng thành công trong việc xác định hàm lượng nguyên tố trong mẫu mà không dùng mẫu chuẩn. Từ trước đến nay ta chỉ quan tâm phân tích các đồng vị phát tia gamma vùng năng lượng vài trăm keV trở lên mà chưa chú ý đến vùng năng lượng thấp. Đặc biệt khi phân tích hàm lượng nguyên tố thuộc họ đất hiếm thì việc ứng dụng phương pháp k0-INAA cần phải hiệu chỉnh diện tích đỉnh năng lượng bởi vì đa số các đồng vị này khi kích hoạt neutron chủ yếu phát tia gamma vùng năng lượng thấp cũng như do chúng có sơ đồ phân rã phức tạp. Do