Khái niệm chung: Hormon là những chất hoá học được tiết ra từ những cơ quan đặc biệt gọi là tuyến nội tiết. Những tuyến này khác tuyến ngoại tiết là không có ống dẫn ra ngoài,các dịch tiết của tuyến nội tiết được đưa thẳng vào máu và tuần hoàn đến các hormon được sản xuất với lượng tương đối nhỏ,nhưng nó là chất tác động rất mạnh mẽ đến sinh lí của cơ thể, đến hoạt động của các mô | CHƯƠNG VIII: HORMONE . Khái niệm chung: Hormon là những chất hoá học được tiết ra từ những cơ quan đặc biệt gọi là tuyến nội tiết. Những tuyến này khác tuyến ngoại tiết là không có ống dẫn ra ngoài, các dịch tiết của tuyến nội tiết được đưa thẳng vào máu và tuần hoàn đến các mô. Lượng hormon được sản xuất với lượng tương đối nhỏ, nhưng nó là chất có tác động rất mạnh đến sinh lý của cơ thể, đến hoạt động của các mô, điều hoà nhiều quá trình chuyển hoá trong cơ thể. Hoạt động của các tuyến nội tiết được kiểm soát bởi hệ thần kinh trung ương đặc biệt là vỏ não. Về mặt cấu tạo, dựa vào thành phần hoá học ta chia hormon ra hai nhóm lớn: Nhóm 1: Hormon có bản chất là protein hay dẫn xuất protein. Nhóm 2: Hormon có cấu tạo là steroit. Hormon có cấu tạo steroit: Thuộc nhóm này gồm có: - Hormon – vỏ thượng thận (Adrenal cortex) - Hormon sinh dục Hormon có bản chất protein hay dẫn xuất protein: Thuộc nhóm này gồm có: - Hormon tuyến yên - Hormon tuyến giáp trạng - Hormon tuyến cận giáp trạng | CHƯƠNG VIII: HORMONE . Khái niệm chung: Hormon là những chất hoá học được tiết ra từ những cơ quan đặc biệt gọi là tuyến nội tiết. Những tuyến này khác tuyến ngoại tiết là không có ống dẫn ra ngoài, các dịch tiết của tuyến nội tiết được đưa thẳng vào máu và tuần hoàn đến các mô. Lượng hormon được sản xuất với lượng tương đối nhỏ, nhưng nó là chất có tác động rất mạnh đến sinh lý của cơ thể, đến hoạt động của các mô, điều hoà nhiều quá trình chuyển hoá trong cơ thể. Hoạt động của các tuyến nội tiết được kiểm soát bởi hệ thần kinh trung ương đặc biệt là vỏ não. Về mặt cấu tạo, dựa vào thành phần hoá học ta chia hormon ra hai nhóm lớn: Nhóm 1: Hormon có bản chất là protein hay dẫn xuất protein. Nhóm 2: Hormon có cấu tạo là steroit. Hormon có cấu tạo steroit: Thuộc nhóm này gồm có: - Hormon – vỏ thượng thận (Adrenal cortex) - Hormon sinh dục Hormon có bản chất protein hay dẫn xuất protein: Thuộc nhóm này gồm có: - Hormon tuyến yên - Hormon tuyến giáp trạng - Hormon tuyến cận giáp trạng - Hormon tuyến tụy - Hormon tuyến thượng thận (tủy thượng thận) . Hormon tuyến yên (Hypophyse, Hypophysis): Tuyến yên tiết ra các hormon có bản chất là protein M = – . Tuyến yên gồm 3 thùy: trước, giữa, sau. Tuyến yên là tuyến liên hệ chính giữa hệ thống nội tiết và thần kinh trung ương. . Hormon tiền yên: Somatotropin (STH): Hormon tuyến tiền yên có tác dụng kích thích sự phát triển của cơ thể, đặc biệt của xương và cơ. Là một protein có M = từ – tùy theo loài. Ví dụ ở cừu M = , bò M = , người và khỉ M = . Nếu cắt bỏ tuyến yên súc vật non sẽ ngừng phát triển hoàn toàn, nếu tiêm STH thì sự phát triển lại trở lại bình thường, nhưng nếu tiêm quá nhiều sẽ làm cơ thể phát triển bất bình thường – to lớn quá mức “Chứng khổng lồ!”. STH có tác dụng lên nhiều quá trình chuyển hoá khác nhau trong cơ thể. Ví dụ: với chuyển hoá gluxit, STH làm tăng đường huyết, đường niệu (đường trong máu và trong nước tiểu ). - Với chuyển hoá lipit: làm .