Những thiệt hại do môi trường bao gồm các yếu tố đất đai, nước, nhiệt độ (nóng hoặc lạnh) ảnh hưởng rất lớn đến năng suất cây trồng nói chung và cây lúa nói riêng. Trên thế giới, các nhà khoa học đã sử dụng thuật ngữ “abiotic stress” để khái quát tất cả những stress do yếu tố không phải sinh học gây ra. | BÙI CHÍ BỬU - NGUYỄN THỊ LANG CƠ SỞ DI TRUYỀN TÍNH CHỐNG CHỊU ĐỐI VỚI THIỆT HẠI DO MổI TRƯỜNG CỦA CÂY LÚA NHÀ XUẤT BẢN NÔNG NGHIỆP Thành phố Hồ chí Minh 2003 Bùi chí Bửu Phó Giáo Sư Tiến Sĩ Viện Trưởng Nguyễn thị Lang Tiến sĩ Trưởng Bộ môn Di truyền - Qũy Gen VIỆN LÚA ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG LỜI TỰA Những thiệt hại do môi trường bao gồm các yếu tố đất đai nước nhiệt độ nóng hoặc lạnh ảnh hưởng rất lớn đến năng suất cây trồng nói chung và cây lúa nói riêng. Trên thế giới các nhà khoa học đã sử dụng thuật ngữ abiotic stress để khái quát tất cả những stress do yếu tố không phải sinh học gây ra. Phần lớn cơ chế chống chịu về sinh lý học của những thiệt hại như vậy đối với cây trồng đang được tập trung nghiên cứu với sự phối hợp giữa các nhà sinh lý sinh hóa di truyền chọn giống. Nhưng đây là lĩnh vực rất khó một số cơ chế chống chịu vẫn chưa được biết rõ mặc dù người ta đã phân tích sự kiện ở mức độ sinh học phân tử. Việc cải tiến giống có năng suất cao kết hợp với khả năng chống chịu stress như vậy vẫn đang diễn biến rất chậm vì những kiến thức cơ bản về di truyền và sinh lý thực vật còn hạn chế kỹ thuật thanh lọc rất phức tạp và tốn kém. Quyển sách này chủ yếu tập trung các vấn đề chính trên cây lúa bao gồm tính chống chịu khô hạn tính chống chịu mặn tính chống chịu ngập hoàn toàn tính chống chịu độ độc nhôm tính chống chịu thiếu lân tính chống chịu độc sắt và tính chống chịu lạnh. Các phương pháp nghiên cứu di truyền được giới thiệu trong chương đầu tiên bao gồm những thành tựu về genomics chức năng genome học ứng dụng microarray bản đồ đồng dạng trên cơ sở hiện tượng synteny của Tiến sĩ Gale Rockefeller Fondation và đặc biệt là phân tích QTL đối với những tính trạng di truyền số lượng với các phần mềm rất có ích cho nhiều mục tiêu giải thích khác nhau. Sự khan hiếm về nguồn nước tưới cho nông nghiệp hiện nay và trong tương lai là vấn đề ngày càng trở nên nghiêm trọng có tính chất toàn cầu. Do đó các dự án nghiên cứu về cây trồng chống chịu khô hạn đang là hướng ưu
