Báo cáo lý giải sự đánh giá nhiều mặt về lực cản trong sông và trong kênh theo quan niệm của hai tác giả (Rouse 1965 và Ben Chie Yen, 2002). Đó là vai trò của hình dạng mặt cắt tính không đều của lớp biên, dòng không ổn định và tính chất nhám của lớp biên khi xem xét sức cản của dòng chảy. | Lực CẢN TRONG DÒNG SÔNG VÀ KÊNH CÓ MẶT CẮT PHỨC TẠP TS. TRẦN ĐlNH NGHIÊN Bộ môn Thuỷ lục - Thuỷ văn - ĐH GTVT Tóm tắt Báo cáo lý giải sự đánh giá nhiều mặt về lực cản trong sông và trong kênh theo quan niệm cũa hai tác giả Rouse 1965 và Ben Chie Yen 2002 . Đó là vai trò cũa hình dạng mặt cắt tính không đều cũa lớp biên dòng không ổn định và tính chất nhám cũa lớp biên khi xem xét sức cản cũa dòng chảy. Từ đó tác giả trình bày sức cản cũa dòng sông có mặt cắt phức tạp và nêu ra những vấn đề cần nghiên cứu tiếp để chính xác hơn việc tính lưu lượng mặt cắt theo hình thái mặt cắt. Summary This report extends critically reviewed hydroulic resistance in reviers and open channels by Rouse 1965 and Ben Chi Yen 2002. Their study showed the offects of cross -senctional shape boundary nonuniformity flow unstedies and wall roughness in hydraulic resistance. From that points authors pointed out a compound rivers and channels resistance as well ass the need for further research on the subject for better pridicting dischagre based on the cross - sectional shape of rivers or channels. 1. GIỚI THIỆU Sức cản trong dòng chảy hở là vấn đề được nghiên cứu đã lâu và có nhiều đóng góp quan trọng giúp giải quyết dễ dàng nhiều bài toán thuỷ lực về kênh hở và dòng sông đạt hiệu quả cao. Bài báo này chỉ bàn thêm về lực cản và hệ số sức cản của hai tác giả là Rouse 1965 đã phân loại khi sử dụng hệ số sức cản Weisbach f và Ben Chie Yen 2002 . Theo Rouse hệ số sức cản là hàm của 06 biế n f f Re ks R n N Fr U 1 trong đó Re là hệ số Reynolds ks R là nhám tương đối R là bán kính thuỷ lực ks là nhám tuyệt đối n là hình dạng mặt cắt ngang N là tính không đều của dòng chảy ở dạng mặt cắt và mặt bằng Fr là hệ số Froude U là mức đô không ổn định. Theo Rouse thì lực cản gồm 4 thành phần Sức cản bề mặt Sức cản hình dạng Sức cản sóng do bề mặt nước bị tạo sóng không bằng phẳng Sức cản gắn liền với gia tốc cục bô hay sự không ổn định của dòng chảy. Từ góc đô này ta thấy toán đồ của Moody dùng tính đường .
