Lưới khống chế trắc địa là cơ sở phục vụ cho công tác đo vẽ bản đồ địa hình, bố trí công trình trong giai đoạn khảo sát, thi công các công trình. Đối với công trình giao thông đặc biệt là tuyến đường, lưới khống chế trắc địa mặt bằng thường được xây dựng tương đương với đường chuyền cấp 2 dạng đường chuyền phù hợp. | PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU ĐƯỜNG CHUYỀN KHUYẾT PHƯƠNG VỊ TRẦN QUANG HỌC Bộ môn Trắc địa Khoa Công trình Trường Đại học Giao thông Vận tải Tóm tắt Bài báo nghiên cứu phương pháp xử lý số liệu đường chuyền khuyết phương vị và khả năng ứng dụng trong thực tế. Summary The article research methods of processing data traverse netword without azimuth and the ability to apply in practice. I. ĐẶT VẤN ĐỀ Lưới khống chế trắc địa là cơ sở phục vụ cho công tác đo vẽ bản đồ địa hình bố trí công trình. trong giai đoạn khảo sát thi công các công trình. Đối với công trình giao thông đặc biệt là tuyến đường lưới khống chế trắc địa mặt bằng thường được xây dựng tương đương với đường chuyền cấp 2 dạng đường chuyền phù hợp. Đường chuyền phù hợp yêu cầu phải có 4 điểm gốc 2 điểm gốc ở mỗi đầu để tạo ra phương vị gốc mục đích để chuyền phương vị và kiểm tra kết quả đo. Nhưng do điều kiện địa hình xây dựng tuyến đường là dạng hình tuyến kéo dài để đáp ứng được yêu cầu trên không phải lúc nào cũng thực hiện được do tầm thông hướng bị hạn chế mặt khác nếu xây dựng nhiều điểm gốc sẽ gây tốn kém. Vì vậy đường chuyền chỉ có 2 điểm gốc ở 2 đầu đường chuyền khuyết phương vị được sử dụng nhiều trên thực tế. Để xác định điểm gốc cho đường chuyền cấp 2 hiện nay với công nghệ GPS cho phép đo nối tọa độ Nhà nước tới khu vực xây dựng một cách dễ dàng các điểm đó thường được gọi là các điểm GPS nó dùng làm điểm gốc cho đường chuyền khuyết phương vị. Xử lý số liệu đường chuyền khuyết phương vị lại không giống như thông thường mà đòi hỏi phải có một số thay đổi. Trên thực tế đã có một số phần mềm bình sai đã giải quyết được vấn đề này nhưng cơ sở lý thuyết chưa được công bố. Vì vậy trong bài báo này tác giả đưa cơ sở lý thuyết để giải quyết bài toán trên. II. NỘI DUNG . Bài toán bình sai gián tiếp Để xử lý số liệu lưới trắc địa hiện nay ta thường dùng phương pháp bình sai gián tiếp trình tự các bước được thực hiện như sau 1. Chọn ẩn số Ẩn số thường được chọn là tọa độ các điểm trong lưới số lượng ẩn số