Tóm tắt: Báo cáo trình bày hiểu biết về thuỷ lực gây ra xói lở của dòng chảy; phương pháp và công thức dự đoán chiều sâu và phạm vi xói sau cống theo No14 ASCE (2006) của Hội người xây dựng dân dụng Mỹ đối với đất không dính và đất dính. Trên cơ sở đó nêu ra phương pháp và trình tự xác định bậc nước dạng bể tiêu năng tự nhiên, thân thiện với môi trường sao cho gia cố nhỏ nhất | TIÊU NĂNG Tự NHIÊN Ở HẠ LƯU CỐNG VÀ CẦU NHỎ CỦA ĐƯỜNG TRẦN ĐÌNH NGHIÊN Bộ môn Thuỷ lực - Thuỷ văn Khoa Công trình Trường Đại học Giao thông Vận tải Tóm tắt Báo cáo trình bày hiểu biết về thuỷ lực gây ra xói lở của dòng chảy phương pháp và công thức dự đoán chiều sâu và phạm vi xói sau cống theo No14 ASCE 2006 của Hội người xây dựng dân dụng Mỹ đối với đất không dính và đất dính. Trên cơ sở đó nêu ra phương pháp và trình tự xác định bậc nước dạng bể tiêu năng tự nhiên thân thiện với môi trường sao cho gia cố nhỏ nhất. Summary Hydraulic concepts of flow scour at culverts small bridges expressions for predicting scour at culvert outlets in a cohesionless cohesive soil as well as step pool energy dissipation design in nature while maintaining natural condition as stable undisturbed streams with minimal channel armoring are presented. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Quy trình hiện hành thường giải quyết bài toán gia cố chống xói ở hạ lưu cống và cầu nhỏ bằng cách gia cố cứng hay kết hợp giữa gia cố cứng và mềm song chưa chú ý đến sinh thái và CT 1 đời sống riêng của dòng chảy nhỏ. Do vậy báo cáo này trình bày phương pháp gia cố hạ lưu bằng bậc nước dạng bể tiêu năng tự nhiên tương ứng với kiểu dòng chảy ở lưu vực nhỏ. 2. BẬC NƯỚC CÓ BỂ TIÊU NĂNG Tự NHIÊN Mỗi dòng chảy trong tự nhiên đều có đời sống riêng trong sự cân bằng sinh thái và môi trường thủy sinh có hình dạng nhất định ở mặt bằng với mặt cắt dọc và ngang ổn định theo thời gian. Dọc theo chiều dài dòng chảy thường tạo ra các dạng bậc nước hay dốc nước có bể tiêu năng tự nhiên phù hợp với địa hình địa chất. mà dòng chảy đi qua. Để áp dụng dạng tự nhiên này vào hạ lưu cầu và cống ta cần phải giải quyết những nội dung sau 1 Hiểu biết về thủy lực 2 Hệ thống bậc nước dạng bể tự nhiên 3 Xói lở sau cống hay cầu nhỏ 4 Hiểu biết về thiết kế kênh tự nhiên 5 Thiết kế bậc nước dạng bể. 3. NỘI DUNG CHI TIẾT . Hiểu biết về thủy lực Hình dạng dòng chảy gồm chiều rộng chiều sâu mặt cắt ngang mặt cắt dọc chiều dài uốn lượn và các biến về thủy