Tham khảo tài liệu 'chương 2: các hiệu ứng điện tử trong hóa hữu cơ', kỹ thuật - công nghệ, điện - điện tử phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | Chương 2 CÁC HIỆU ỨNG ĐIỆN TỬ TRONG HÓA HỮU CO MỤC TIÊU 1. Nêu được các loại hiệu ứng cảm ứng hiệu ứng liên hợp hiệu ứng siêu liên hợp và tính chất của chúng. 2. Biết được một số ứng dụng của các hiệu ứng trên. NỘI DUNG Mật độ điện tử trong liên kết cộng hóa trị thường được phân bố không đồng đểu giữa 2 nguyên tử của liên kết khi ấy phân tử chất hữu cơ bị phân cực. Sự phân cực đó có thế xảy ra ngay ở trạng thái tĩnh hoặc cũng có thế chỉ xuất hiện nhất thời ở trạng thái động khi phân tử bị tác động bởi các yếu tố của môi trường . Bản chất của sự phân cực khác nhau còn tuỳ thuộc vào cấu tạo phân tử phân tử có hệ thống liên kết như thế nào . Như vậy cấu tạo phân tử có ảnh hưởng đến sự phân bố mật độ điện tử. Anh hưởng đó gọi là hiệu ứng điện tử trong phân tử. Có các loại hiệu ứng - Hiệu ứng cảm ứng I - Hiệu ứng liên hợp C M - Hiệu ứng siêu liên hợp H 1. HIỆU ỨNG CẢM ỨNG Inductive effect Ký hiệu là I Khảo sát phân tử n -propan C3H8 và phân tử n-propylclorid C3H7Cl H H H H-ệ-C-ệrH H H H n-propan H b HÀ .ờ H-C c c ciò I3 I2 J1 HHH n-propyclorid Trong phân tử n -propylclorid liên kết C1 - Cl bị phân cực vể phía nguyên tử clor vì nguyên tử clor có độ âm điện lốn hơn. Nguyên tử clor mang một phần điện tích âm ỗ- và nguyên tử carbon mang một phần điện tích dương Ỗ - Vì C1 mang điện tích dương nên cặp điện tử liên kết của liên kết C2 - C1 bị dịch chuyến vể phía carbon C1. Kết quả là liên kết C2 - C1 cũng bị phân cực theo. Nguyên tử C2 mang một phần điện tích dương. Đến lượt liên kết C3 - C2 cũng chịu ảnh hưởng như vậy và kết quả nguyên tử carbon C3 mang một phần điện tích dương. Nhưng Ỗ1 ỗ2 ỗ3 . Các liên kết cũng chịu ảnh hưởng như thế và kết quả có sự phân cực 22 của liên kết C H. Hydro trở nên linh động hơn. Hiện tượng này không chỉ xảy ra vối phân tử propan. Như vậy ảnh hưởng sự phân cực của liên kết C -Cl làm cho các liên kết khác bị phân cực theo và toàn phân tử bị phân cực. Nguyên tử clor là nguyên tử gây ảnh hưởng cảm ứng. Sự phân cực hay sự chuyển dịch mật độ điện tử
