Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên chuyên ngành y khoa - Giáo trình, bài giảng về các bệnh thường gặp, triệu chứng và cách điều trị giúp hệ thống kiến thức và củng cố kỹ năng nhân biết và chữa vững kiến thức cốt lõi về các nhóm hợp chất hữu cơ: aldehyd và ceton, Giải quyết một số vấn đề cơ bản của những nhóm hợp chất nêu trên, Có kiến thức về lý thuyết đủ để thực | Chương 19 ALDEHYD CETON VÀ QUINON MỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Gọi được tên các hợp chất carbonyl. 2. Giải thích được cơ chế An và hoạt độ ái nhân của hợp chất carbonyl. 3. Nêu được các hóa tính của aldehyd và ceton đồng thời cho biết phương pháp hóa học đề nhận biết chúng. NỘI DUNG 1. CẤU TẠO Aldehyd ceton quinon là những hợp chất chứa nhóm carbonyl C O. Tổng quát O O TT H TT H C H O TT R C H O R C R2 O O Quinon Aldehyd formic Aldehyd Ceton Tùy thuộc cấu tạo của các gốc R R1 R2 mà aldehyd ceton là những hợp chất no chưa no thơm hoặc aldehyd vòng ceton vòng. Nhóm chức CHO trong aldehyd gọi là chức aldehyd hay nhóm formyl Nhóm carbonyl C O trong ceton gọi là chức ceton hay nhóm oxo Quinon là sản phẩm oxy hóa các diphenol. Quinon phải là một hệ thống liên hợp. Có thế xem quinon là diceton vòng chưa no. Chức ceton liên hợp vối liên kết đôi của vòng. Tồn tại 1 2 -hay orto-quinon và 1 4- hay para-quinon. Không có 1 3-quinon. O O O O O O O 1 2-hay orto-Quinon 1 4- hay para- Quinoi Aldehyd ceton quinon thuộc loại hợp chất carbonyl - chứa nhóm carbonyl 1. ALDEHYD VÀ CETON . Danh pháp . Danh pháp của aldehyd 224 Theo danh pháp IUPAC Gọi tên hydrocarbon tương ứng và thêm tiếp vĩ ngữ al Tên hydrocarbon tương ứng al O CH3CH2-C-H 3 32 1 Propanal O ch3ch2ch ch-C-h 5 34 3 2 1 2-Pentenal CH3 O I II Ch3Chch ch-C-h 5 4 3 2 1 4-Methyl-2-pentena Đánh số 1 từ carbon của chức aldehyd. Tên thông thường Gọi theo tên thông thường theo acid tương ứng. Aldehyd Tên acid tương ứng hay Tên gốc Acyl RCO- aldehyd O TT Ĩ TT H c H Aldehyd formic Formaldehyd O _ ĩ TT CH3 C H Aldehyd acetic Acetaldehyd O TT ỉ C6H c H Aldehyd benzoic Benzaldehyd O _ h TT CH2 CH C H Aldehyd acrylic Acrolein . Danh pháp của ceton Theo danh pháp IUPAC Gọi tên hydrocarbon tương ứng và thêm tiếp vĩ ngữ on Tên hydrocarbon tương ứng ON Bảng Tên gọi và tính chất lý học của một số aldehyd và ceton Công thức cấu tạo Tên thông thường Tên quốc tế tco tso H-CHO Formaldehyd Metanal - 92 0 -21 0 CH3-CHO Acetaldehyd .