Cây gỗ lớn rụng lá từng phần, cao 25-35 m, đường kính 60-80 cm; tán hình ô, phân nhiều cành. Thân hình trụ thẳng, gốc có bạnh lớn, cao đến 3m; vỏ thân màu trắng xám, có các mảnh bong nhỏ hình đa giác không đều, thịt vỏ có lớp trong màu xanh, lớp ngoài dày 6-8 mm, gồm 2 phần: phần ngoài màu nâu không chứa nhựa, phần trong có vân tím mịn chứa nhựa mủ đỏ, dày 2 mm. | XOAY Dialium cochinchinensis Pierre 1767 Tên khác Xay xây lá mét kiền kiền Họ Vang - Caesalpiniaceae Tên thương phẩm Velvet tamarind Anh Tamarind prunier Pháp Hình thái Cây gỗ lớn rụng lá từng phần cao .25-35 m đường kính 60-80 cm tán hình ô phân nhiều cành. Thân hình trụ thẳng gốc có bạnh lớn cao đến 3m vỏ thân màu trắng xám có các mảnh bong nhỏ hình đa giác không đều thịt vỏ có lớp trong màu xanh lớp ngoài dày 6-8 mm gồm 2 phần phần ngoài màu nâu không chứa nhựa phần trong có vân tím mịn chứa nhựa mủ đỏ dày 2 mm. Cành non mảnh mềm gần hình 4 cạnh có rãnh và có lông tơ mịn. Lá kép một lần lông chim lẻ cuống chung dài 15 cm nhẵn có 5-7 lá chét hình trứng không đều dài 47 cm rộng 1 5-3 5 cm đầu thuôn nhọn gốc tròn hoặc tù không đối xứng có 6-7 gân bên hình cung cuống lá có lông thưa mịn lá kèm sớm rụng. Cụm hoa hình chuỳ phân nhánh nhiều mọc ở kẽ lá dài 20-30 cm hoặc hơn có lông mang nhiều hoa. Hoa rất nhỏ màu trắng cuống có lông mịn lá đài 5 hợp thành ống ngắn ở dưới đỉnh có 5 thuỳ nhẵn không có tràng nhị 2 chỉ nhị ngắn nhẵn bầu hình trứng có lông vòi hình dùi. Xoay - Dialium cochinchinensis Pierre 1. Cành mang quả 2. Hoa Quả hình trứng dài hơi dẹt dài 1 8 cm rộng 1 3-1 5 cm có phủ lông mềm màu nâu hoặc nâu xám rất mịn như nhung vỏ quả ngoài mỏng giòn dễ vỡ vỏ quả giữa mềm và xốp như bột có vị chua ngọt như cơm quả me vỏ quả trong là lớp màng dai. Hạt 1-2 hình bầu dục hơi dẹt có vỏ cứng màu vàng nâu bóng và một đường vân nhạt. Các thông tin khác về thực vật khác Xoay có hình thái bên ngoài rất giống các loài thuộc chi Cẩm lai Dalbergia . Chúng có thể phân biệt với các loài cẩm lai ở đặc điểm sau Gốc xoay có bạnh vè vỏ có nhựa mủ đỏ quả nhỏ hình trứng và có lớp lông như nhung còn các loài cây thuộc chi Cẩm lai không có bạnh vè lớn vỏ không có nhựa mủ quả dạng quả dẹt thành cành không có lông nhung. Phân bố Việt Nam Cây gỗ lớn khá phổ biến của Việt Nam phân bố từ phía TâyThanh Hoá Nghệ An Hà Tĩnh qua Quảng Bình Quảng Trị Thừa Thiên-Huế trở vào Nam. Ba tỉnh Tây nguyên
