CHƯƠNG III - TÍNH TOÁN THUỶ VĂN TRONG TRƯỜNG HỢP ĐẶC BIỆT Đ . Tính toán dòng chảy khi vị trí cầu bị ảnh hưởng nước dềnh sông lớn . Đặt vấn đề Khi tuyến đường chạy dọc theo sông, thường thường cầu cống đều bị ảnh hưởng nước tràn ngược do nước sông lớn (L) dâng lên và chảy ngược vào sông nhánh (N). Sông N là một nhánh của sông L ở tả ngạn sông L, đỉnh lũ của sông L thường rất cao . | CHƯƠNG III - TÍNH TOÁN THUỶ VÃN TRONG TRƯỜNG HỢP ĐẶC BIỆT Đ . Tính toán dòng chảy khi vị trí cầu bị ảnh hưởng nước dềnh sông lớn . Đặt vấn đề Khi tuyến đường chạy dọc theo sông thường thường cầu cống đều bị ảnh hưởng nước tràn ngược do nước sông lớn L dâng lên và chảy ngược vào sông nhánh N . Sông N là một nhánh của sông L ở tả ngạn sông L đỉnh lũ của sông L thường rất cao. Nước dồn từ sông L vào sông N lan tới trên vị trí A là nơi tuyến đường băng qua. Do đó cầu xây dựng tại A sẽ phải làm việc trong khu vực nước tràn ngược Nước ở sông N chảy tới cầu A có thể bị nước dềnh giữ lại toàn phần hay cục bộ trong một thời gian nào đó. Phần nước ứ tích lại tạo nên khu chứa nước trước cầu. Trong trường hợp nước dâng lên mạnh hướng nước của sông L có thể ngược lại hướng nước của sông N. Vì thế thể tích nước qua cầu không những chỉ do lưu lượng dòng chảy sông N hình thành mà còn phải kể cả lưu lượng của sông L dồn . Tính lưu lượng thiết kế khi có số liệu quan trắc thuỷ văn a. Tài liệu ban đầu Số liệu mực nước giờ của trận lũ điển hình tại tim cầu - Trường hợp 1 nếu thượng hạ lưu cầu có trạm thuỷ văn quan trắc mực nước trong nhiều năm thì tại cầu cần tổ chức quan trắc mực nước của một mùa lũ. Sau đó lập tương quan mực nước giữa vị trí cầu và trạm thuỷ văn để kéo dài mực nước tại cầu ra thời kỳ nhiều năm. - Trường hợp 2 nếu thượng hạ lưu cầu không có trạm thuỷ văn thì với cầu đặc biệt lớn cần tiến hành quan trắc mực nước tại cầu ít nhất trong một mùa lũ. 70 Còn đối với cầu nhỏ cầu trung và cầu lớn thông thường thì lưu lượng thiết kế tính theo trường hợp không có tài liệu quan trắc được trình bày ở mục Bình đô địa hình hoặc bản đô tỷ lệ 1 5000 1 10000. Phạm vi của bản đô phải bao quát hết phạm vi ảnh hưởng nước dềnh của sông lớn về phía thượng lưu công trình. b. Công thức tính lưu lượng Trường hợp bất lợi nhất của chế độ thuỷ lực tại cầu là sông nhánh phát sinh đỉnh lũ lớn nhất trong khi lưu vực sông nhánh ở thượng lưu cầu nước sông lớn đã tràn đầy và bắt đầu