Tham khảo tài liệu 'aldehit_ceton', tài liệu phổ thông, hóa học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | Chương XVI ALDEHID VÀ CETON 1. Cơ cấu Aldehid: CTTQ là RCHO Ceton: CTTQ là RR'CO. Tính chất của aldehid và ceton rất giống nhau tuy nhiên cũng có điểm khác nhau sau đây: a) Aldehid dễ dàng bị oxid hóa, ceton oxid hóa rất khó khăn. Về cơ cấu b) Aldehid thường phản ứng hơn ceton trong phản ứng cộng thân hạch, phản ứng đặc trưng của hợp chất carbonil. Về cơ cấu 2. Danh pháp Tên thông thường Ceton đơn giản nhất gọi là aceton. Với ceton chi phương, gọi tên 2 nhóm thế gắn trên carbon carbonil và tiếp theo chữ ceton. Trường hợp có một nhóm gắn trên carbon carbonil là nhân benzen thì ceton được gọi bằng cách lấy tên acid tương ứng (phần còn lại) thay thế vần ic hoặc oic bởi ophenon. Tên IUPAC Aldehid: Trường hợp nhóm CHO không phải là nhóm chức chính thì được gọi là formil. CHO CH2COOH acid-2-formiletanoic Ceton: Trường hợp nhóm carbonil không phải là nhóm chức chính thì xem O= như nhóm thế và được gọi là oxo hoặc ceto. Thí dụ: 3. Lý tính 4. Nguồn kỹ nghệ Formaldehid Acetaldehid Benzaldehid Clorurbenzal Benzaldehid - Salicilaldehid: Acetol (dầu của hột hồi) 5. Điều chế Điều chế aldehid Oxid hóa alcol nhứt Etanol, tsôi = 78oC 20oC Oxid hóa metil benzen Hoàn nguyên clorur acid clorur-p-nitrobenzoil p-nitrobenzaldehid Hoàn nguyên Rosenmund Phản ứng Reimer - Tiemann (xem chương phenol) Cộng nước vào acetilen Tổng hợp Gatterman - Koch Cơ chế: Điều chế ceton Oxid hóa alcol 2o Phản ứng nếu thực hiện trong môi trường acid, alcol sẽ bị khử nước thành alken, sau đó alken bị oxid hóa cắt đứt mạch carbon. 2-butanol 2-butanon Acil hóa Friedef - Craffs (xem chương benzen) Thí dụ: Trong sự điều chế m-nitrobenzophenon nếu đi từ m-nitro benzen và clorurbenzoil thì nhóm NO2 làm giảm hoạt nhân benzen, do đó không cho phản ứng Friedel - Craffs. Phản ứng của clorur acid với hợp chất hữu cơ - Cu hay hữu cơ - Cd a. Hợp chất hữu cơ - Cu Hợp chất hữu cơ-Cu-Li phản ứng nhanh với Clorur acid cho sản phẩm là ceton. b. . | Chương XVI ALDEHID VÀ CETON 1. Cơ cấu Aldehid: CTTQ là RCHO Ceton: CTTQ là RR'CO. Tính chất của aldehid và ceton rất giống nhau tuy nhiên cũng có điểm khác nhau sau đây: a) Aldehid dễ dàng bị oxid hóa, ceton oxid hóa rất khó khăn. Về cơ cấu b) Aldehid thường phản ứng hơn ceton trong phản ứng cộng thân hạch, phản ứng đặc trưng của hợp chất carbonil. Về cơ cấu 2. Danh pháp Tên thông thường Ceton đơn giản nhất gọi là aceton. Với ceton chi phương, gọi tên 2 nhóm thế gắn trên carbon carbonil và tiếp theo chữ ceton. Trường hợp có một nhóm gắn trên carbon carbonil là nhân benzen thì ceton được gọi bằng cách lấy tên acid tương ứng (phần còn lại) thay thế vần ic hoặc oic bởi ophenon. Tên IUPAC Aldehid: Trường hợp nhóm CHO không phải là nhóm chức chính thì được gọi là formil. CHO CH2COOH acid-2-formiletanoic Ceton: Trường hợp nhóm carbonil không phải là nhóm chức chính thì xem O= như nhóm thế và được gọi là oxo hoặc ceto. Thí dụ: 3. Lý tính 4. Nguồn kỹ nghệ Formaldehid .
