1. Khái niệm về đất . Đôcutraiep (1846-1903) người Nga là người đầu tiên đã xác định một cách khoa học về đất rằng: Đất là tầng ngoài của đá bị biến đổi một cách tự nhiên dưới tác dụng tổng hợp của nhiều yếu tố. Theo Đôcutraiep: Đất trên bề mặt lục địa là một vật thể thiên nhiên được hình thành do sự tác động tổng hợp cực kỳ phức tạp của 5 yếu tố. | TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LẲM HUẾ DỰ ÁN HỢP TÁC VIỆT NAM - HÀ LAN BÀI GIẢNG KHOA HỌC ĐẤT Người biên soạn TS. Lê Thanh Bồn Huế 08 2009 BÀI MỞ ĐẦU 1. Khái ni ệm về đất . Đôcutraiep 1846-1903 người Nga là người đầu tiên đã xác định một cách khoa học về đất rằng Đất l à t ầng ngoài của đá bị biến đổi một cách tự nhiên dưới tác dụng tổng hợp của nhiều yếu tố. Theo Đôcutraiep Đất trên bề mặt lục địa là một vật thể thiên nhiên được hình thành do sự tác động tổng hợp cực kỳ phức tạp của 5 yếu tố sinh vật đá mẹ địa hình khí hậu và tuổi địa phương. 1863-1939 Viện sĩ thổ nhưỡng nông hóa Liên Xô cũ thì cho rằng đất là lớp tơi xốp của vỏ lục địa có độ dày khác nhau có thể sản xuất ra những sản phẩm của cây trồng. Tiêu chuẩn cơ bản để phân biệt giữa đá mẹ và đất là độ phì nhiêu nếu chưa có độ phì nhiêu thực vật thượng đẳng chưa sống được thì chưa gọi là đất. Độ phì nhiêu là khả năng của đất có thể cung cấp nước thức ăn và đảm bảo các điều kiện khác để cây trồng sinh trưởng phát triển và cho năng suất. Như vậy độ phì không phải chỉ l à số lượng chất dinh dưỡng tổng số trong đất mà là khả năng cung cấp chất dinh dưỡng cho cây nhiều hay ít. Khả năng đó nhiều hay ít tức độ phì cao hay thấp là do các tính chất lý học hóa học và sinh học của đất quyết định ngo ài ra còn phụ thuộc vào điều kiện thiên nhiên và tác động của con người. Độ phì là một chỉ tiêu r ất tổng hợp l à sự phản ảnh tất cả các tính chất của đất. Như vậy nguồn gốc của đất là từ các loại đá mẹ nằm trong thiên nhiên lâu đời bị phá hủy dần dần dưới tác dụng của yếu tố lý học hóa học và sinh học tạo ra độ phì nhiêu để cây trồng sinh trưởng phát triển và cho năng suất. Đối với đất trồng trọt ngoài những yếu tố tự nhiên thì yếu tố con người có ảnh hưởng mang tính quyết định đến sự tồn tại và phát triển của đất. 2. Thành phần cơ bản của đất Các loại đất dù là loại đất nào c ũng đều có các thành phần cơ bản đó là - Chất vô cơ do đá phá hủy tạo thành chiếm khoảng 95 trọng lượng hay 38 thể tích của chất rắn - Chất hữu .