Nước Đại Việt từ thời Tự Đức, do bế quan tỏa cảng, kinh tế sa sút, quan tham lúc nhúc. Đến nỗi vua phải kêu lên trong một chỉ dụ gửi các quan năm 1851: “Quan coi dân như kẻ thù, dân sợ quan như hổ. Quan mưu tích cho đầy túi tham, ngày đục, tháng khoét, lại thêm bao nhiêu việc sách nhiễu không thể kể hết được” Trong bối cảnh đó, lại có một ông quan nổi tiếng thanh liêm, danh thơm truyền đời, đó là Đặng Huy Trứ! Đặng Huy Trứ (1825-1874) quê ở làng Thanh Lương, Hương. | Đặng Huy Trứ Ất Dậu 1825 - Giáp Tuất 1874 Vị quan làm thơ viết sách chống tham nhũng Nước Đại Việt từ thời Tự Đức do bế quan tỏa cảng kinh tế sa sút quan tham lúc nhúc. Đến nỗi vua phải kêu lên trong một chỉ dụ gửi các quan năm 1851 Quan coi dân như kẻ thù dân sợ quan như hổ. Quan mưu tích cho đầy túi tham ngày đục tháng khoét lại thêm bao nhiêu việc sách nhiễu không thể kể hết được . Trong bối cảnh đó lại có một ông quan nổi tiếng thanh liêm danh thơm truyền đời đó là Đặng Huy Trứ Đặng Huy Trứ 1825-1874 quê ở làng Thanh Lương Hương Trà Thừa Thiên-Huế. Ông đỗ tiến sĩ năm 22 tuổi 1847 dạy học 8 năm rồi ra làm quan năm 1856 giữ các chức Thông phán Ty bố chánh Thanh Hóa tri huyện Quảng Xương tri phủ Thiên Trường Nam Định Bố chánh Quảng Nam Hàn lâm viện Ngự Sử Biện lý bộ Hộ phụ trách Ty Bình Chuẩn ở Hà Nội. Ông từng đi Hương Cảng Ma Cao Quảng Châu. buôn bán lo việc kinh tế cho triều đình. 15 năm làm quan cả quan xử án lẫn quan kinh tế gia đình ông vẫn Cơm vẫn rau dưa canh chủ chốt tường kẻ vách bung nhà che mái dột . Làm quan xử án bọn quan tham mấy lần hối lộ ông ông vẫn một tấm lòng băng chẳng bụi vương . Hối lộ không được chúng vu cáo ông ông vẫn thanh thản. Khi làm quan Ngự Sử có viên quan tham tri bộ binh cấp trên của ông lại là người trong họ cùng quê có hành vi tham nhũng bị ông vạch tội cho dù thân thích bút không dung . Vì việc làm khảng khái này mà trong 9 tháng 3 lần ông bị giáng chức Có lẽ chính vì thế mà Đặng Huy Trứ thấu hiểu tai họa tày đình của nạn tham nhũng hối lộ đang ngày đêm làm ruỗng mọt cái rường cột nước nhà. Vạch tội tham nhũng chưa đủ ông còn làm rất nhiều thơ nói về đạo đức người làm quan Dân không chăm sóc chớ làm quan Cho cháo Dân miếng ăn chẳng có Ta ngồi ăn sao đang Miếng ăn gian nan Dầu người đời tham lam thành thói Lòng son này giữ với cao xanh Dặn bảo đồng sự . Lúc ông làm quan tri huyện Quảng Xương dân bị mất mùa đói kém thương dân ông không chịu mộ lính ngay nên bị phạt một năm không lương vợ con trong quê ra chơi phải đi vay gạo ăn.
