Dương Mạc Thạch, người chính trị viên của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân Đồng chí Dương Mạc Thạch, sinh năm 1915, quê ở xã Gia Bằng (nay là xã Minh Tâm, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng) là người Đảng viên, Bí thư Chi bộ Đảng cộng sản đầu tiên của huyện Nguyên Bình và là người chính trị viên của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân (VNTTGPQ). | Dương Mạc Thạch Dương Mạc Thạch người chính trị viên của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân Đồng chí Dương Mạc Thạch sinh năm 1915 quê ở xã Gia Bằng nay là xã Minh Tâm huyện Nguyên Bình tỉnh Cao Bằng là người Đảng viên Bí thư Chi bộ Đảng cộng sản đầu tiên của huyện Nguyên Bình và là người chính trị viên của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân VNTTGPQ . Đồng chí Dương Mạc Thạch vốn là người sáng dạ thông minh nhanh nhẹn có hoài bão và chí hướng năm 1934 đồng chí tham gia cách mạng và được kết nạp vào Đảng. Đồng chí là người cán bộ nhiệt tình với phong trào ở Nguyên Bình vận động nhiều người theo cách mạng và cũng là một trong những hạt nhân lãnh đạo là Bí thư Chi bộ đầu tiên của huyện Nguyên Bình. Năm 1940 đồng chí Dương Mạc Thạch là Ủy viên Ban chấp hành lâm thời tỉnh Cao Bằng vốn là người am hiểu địa bàn nắm chắc phong trào cách mạng và là người có uy tín ở địa phương đặc biệt đối với đồng bào dân tộc do vậy sau Hội nghị Trung ương lần thứ 8 tháng 5 1941 đến trước cách mạng tháng Tám năm 1945 đồng chí Dương Mạc Thạch được tổ chức phân công bám trụ hoạt động ở Nguyên Bình và vùng giáp ranh với Bắc Kạn. Tại những vùng này đồng chí đã tích cực xây dựng và phát triển cơ sở vận động đồng bào Tày Nùng Mông Dao vào Hội cứu quốc tổ chức Mặt trận Việt Minh ở các xã tổng. Tháng 12 1942 các ban Việt Minh tổng đã họp tại Lũng Dẻ châu Nguyên Bình bầu ra Ban Việt Minh châu do đồng chí Dương Mạc Thạch làm chủ nhiệm. Đồng thời đồng chí còn được Tỉnh uỷ phân công trực tiếp cùng với đồng chí Võ Nguyên Giáp Nam tiến xuống vùng Bắc Kạn để phát triển phong trào tổ chức các đội tự vệ. Nhờ vậy sau một thời gian các Chi bộ Đảng ở Ngân Sơn Chợ Rã lần lượt được thành lập. Thời kỳ này đồng chí Dương Mạc Thạch là Tỉnh uỷ viên Cao - Bắc - Lạng và là người cán bộ chủ chốt chỉ đạo xây dựng và phát triển phong trào khu vực này vì vậy đồng chí là một đối tượng luôn bị địch săn lùng truy bắt. Tháng 02 1944 trên đường xuống núi Phja Boóc gặp địch khủng bố gắt gao đồng chí đã phải ở lại
