Anh hùng dân tộc, có tên là Quang Bình, Văn Huệ, nhân dân Bình Định đương thời gọi ông là “Ông Bình”, hay “Đức ông Tám” (ông là con thứ bảy trong gia đình gồm bảy anh em). Nguyên thân phụ ông họ Hồ, sau đổi ra họ Nguyễn, người gốc huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An, gia đình bị bắt đưa vào ấp Tây Sơn Thượng thuộc phủ Qui Ninh, tỉnh Bình Định (nay thuộc huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định). . | Nguyễn Huệ Quí Dậu 1753 - Nhâm Tí 1792 Nguyễn Huệ Quí Dậu 1753 - Nhâm Tí 1792 Anh hùng dân tộc có tên là Quang Bình Văn Huệ nhân dân Bình Định đương thời gọi ông là Ông Bình hay Đức ông Tám ông là con thứ bảy trong gia đình gồm bảy anh em . Nguyên thân phụ ông họ Hồ sau đổi ra họ Nguyễn người gốc huyện Hưng Nguyên tỉnh Nghệ An gia đình bị bắt đưa vào ấp Tây Sơn Thượng thuộc phủ Qui Ninh tỉnh Bình Định nay thuộc huyện Tây Sơn tỉnh Bình Định . Gia đình ông có bảy anh em gồm 4 gái 3 trai ông là con út. Thuở nhỏ ông theo học với Giáo Hiến tính ông thông minh chăm học nên được thầy yêu mến truyền dạy cho cả văn lẫn võ. Năm Tân Mão 1771 anh em ông lập đồn trại ở vùng núi trong vùng chiêu tập nghĩa quân chống lại triều đình phong kiến của chúa Nguyễn do quyền thần Trương Thúc Loan tác quái. Anh em ông thường lấy của cải của nhà giàu phân phát cho người nghèo khổ. Lực kượng nghĩa quân từ đó ngày càng trở nên mạnh và có thực lực hơn chiếm phủ thành Qui Nhơn rồi tiến ra chiếm Quảng Ngãi. Năm Cảnh Hưng thứ 37 1776 ông câm quân vào đánh Bình Thuận tiêu diệt đạo quân của chúa Nguyễn đang tá túc ở khu vực này. Tiếp đó cùng Nguyễn Lữ vào bình định đất Gia Định. Năm Nhâm Dân 1782 ông và Ngyễn Nhạc vào Nam đánh Nguyễn Ánh Ánh thua phải bỏ thành Sài Gòn chạy ra đảo Phú Quốc tháng 6-1783 ông đem quân ra vây Phú Quốc gia đình Nguyễn Ánh phải chạy ra Côn Đảo cuối cùng chạy sang Xiêm Thái Lan câu viện. Chiến thắng xong ông lui về Qui Nhơn. Cuối năm 1784 Nguyễn Ánh đem quân Xiêm về đánh chiếm Sa Đéc. Tướng giữ thành Gia Định là Trương Văn Đa con rể Nguyễn Nhạc thấy quân Xiêm sang đánh phá bèn phái người về Qui Nhơn phi báo Nguyễn Huệ lập tức đem quân vào tiếp sức. Khi vào đến Gia Định ông bố trí một trận địa phục kích tại Mỹ Tho từ Rạch Gâm đến Xoài Mút ngày 18-1-1785 gân Mỹ Tho nay thuộc tỉnh Tiền Giang rồi lùi quân Xiêm lọt vào trận địa ông đánh một trận quyết liệt ti êu diệt hơn 20 ngàn quân Xiêm. Quân xâm lược chỉ còn sống sót vài nghìn người theo đường bộ và đường thủy chạy về nước.
