Hiện nay, chuẩn ngữ âm chưa được chính thức quy định. Nếu ta lấy hệ thống âm vị tiếng Việt được phản ánh qua chính tả làm chuẩn để khảo sát sự khác nhau của 3 phương ngữ nói trên thì có thể nêu lên những đặc trưng ngữ âm chủ yếu như sau: 1. Những đặc điểm ngữ âm của phương ngữ Bắc . Hệ thống thanh điệu - Số lượng: 6 thanh. - Khu biệt: đối lập từng đôi một về âm vực và âm điệu. . Hệ thống phụ âm đầu - Số lượng: 20 âm vị | Khái quát về hệ thống ngữ âm của 3 vùng phương ngữ Hiện nay chuẩn ngữ âm chưa được chính thức quy định. Nếu ta lấy hệ thống âm vị tiếng Việt được phản ánh qua chính tả làm chuẩn để khảo sát sự khác nhau của 3 phương ngữ nói trên thì có thể nêu lên những đặc trưng ngữ âm chủ yếu như sau 1. Những đặc điểm ngữ âm của phương ngữ Bắc . Hệ thống thanh điệu - Số lượng 6 thanh. - Khu biệt đối lập từng đôi một về âm vực và âm điệu. . Hệ thống phụ âm đầu - Số lượng 20 âm vị. - Trong số 20 âm vị trên không có những phụ âm ghi trong chính tả là s r gi tr. Tức là không phân biệt giữa s x r d gi tr ch. . Hệ thống âm cuối - Số lượng Có đủ các âm cuối ghi trong chính tả. - Có 3 cặp âm cuối nằm trong thế phân bố bổ sung là -nh -ch đứng sau nguyên âm dòng trước i e ê -ng -k đứng sau nguyên âm dòng giữa hàng sau không tròn môi - theo cách gọi của GS. Đoàn Thiện Thuật ư ơ â a . -ngm kp đứng sau nguyên âm dòng sau tròn môi u ô o . Trong chính tả đôi phụ âm thứ 3 này không được thể hiện phân biệt với đôi phụ âm thứ 2 mặc dù chúng được phát âm khác nhau cặp thứ 2 là các âm cuối mở còn cặp thứ 3 lại là các âm cuối ngậm môi . . Phương ngữ Bắc lại có thể được chia thành 3 vùng nhỏ hơn - Phương ngữ vòng cung biên giới phía Bắc nước ta. Phần lớn người Việt ở khu vực này đều mới đến từ các tỉnh đồng bằng có mật độ cao như Thái Bình Hà Nam Ninh cũ . Do quá trình cộng cư xảy ra gần đây nên phương ngữ này phát triển theo hướng thống nhất với ngôn ngữ văn học mang những nét khái quá chung của phương ngữ Bắc và không chia manh mún thành nhiều thổ ngữ làng xã như phương ngữ Bắc ở các vùng đồng bằng - cái nôi của người Việt cổ. - Phương ngữ vùng Hà Nội và các tỉnh xung quanh Hà Bắc Bắc Ninh Bắc Giang Vĩnh Phú Vĩnh Phúc Phú Thọ Hà Sơn Bình Hà Tây Hoà Bình Hải Hưng Hải Dương Hưng Yên Hải Phòng Đây là vùng mang những đặc trưng tiêu biểu của phương ngữ Bắc. - Phương ngữ miền hạ lưu sông Hồng và ven biển Thái Bình Hà Nam Ninh Quảng Ninh . Vùng này còn lưu giữ lại cách phát âm khu biệt d với gi
