Tên thuốc: Semen Sọae Praeparatum Tên khoa học: Se men soJae praeparatum Họ Đậu (Fabaceae) Bộ phận dùng: chọn thứ đậu đen to, không mọt. Tính vị: vị hơi đắng, tính hàn. Quy kinh: Vào kinh Phế và vị. Tác dụng: phát hãn giải biểu, trừ ôn dịch, điều hoà phần khí. Chủ trị: Trị thương hàn phát sốt, nhức đầu khó chịu, mình nóng không ra mồ hôi. Liều dùng: Ngày dùng 12 - 16g. Cách bào chế: Theo Trung Y: Lấy phương thuốc Thanh Ôn Giải Độc Thang, sắc lấy hai nước đầu, cô lại lấy 300ml nước. | ĐẠM ĐẬU XỊ Tên thuốc Semen Sọae Praeparatum Tên khoa học Se men soJae praeparatum Họ Đậu Fabaceae Bộ phận dùng chọn thứ đậu đen to không mọt. Tính vị vị hơi đắng tính hàn. Quy kinh Vào kinh Phế và vị. Tác dụng phát hãn giải biểu trừ ôn dịch điều hoà phần khí. Chủ trị Trị thương hàn phát sốt nhức đầu khó chịu mình nóng không ra mồ hôi. Liều dùng Ngày dùng 12 - 16g. Cách bào chế Theo Trung Y Lấy phương thuốc Thanh Ôn Giải Độc Thang sắc lấy hai nước đầu cô lại lấy 300ml nước thuốc cho đậu đen vào nấu cho cạn hết nước và đậu đen phồng to thì lấy ra để nguội đổ vào thùng gỗ đậy kín rồi để vào chỗ nắng ấm hoặc cho vào nhà sấy 3 - 4 ngày đợi cho toàn bộ lên meo không mốc lấy ra phơi khô là được. Mỗi 10 cân đậu đen thì dùng 20 thang Thanh ôn giải độc. Bài thuốc Thanh Ôn Giải Độc Bạch chỉ 6g Khương hoạt 8g Huyền sâm 12g Xích thược 8g Sài hồ 6g Thiên hoa phấn 8g Liên kiều 12g Cát căn 6g Cát cánh 8g Cam thảo 6g Xuyên khung 5g Trúc diệp 4g Hoàng cầm 8g Sinh khương 3 lát. Theo kinh nghiệm Việt Nam Có hai loại Đậu xị Hàm đậu xị đậu xị muối và Đạm đậu xị đậu xị nhạt . Thường bào chế vào mùa hạ và mùa thu. a Hàm đậu xị Lấy đậu đen rửa sạch ngâm nước muối 2 ngày đêm 1 cân đậu đen dùng 250g muối ăn và một lít nước đem đồ vừa chín lấy nước muối nói trên tẩm phơi cho hết. Rải trên nia đã lót lá chuối đã rửa sạch và đậy lên trên 3 - 4 lớp nữa chèn xung quanh cho kín. ủ như vậy 3 ngày đêm thỉnh thoảng mở ra xem thấy lên meo vàng thì trộn đều. Lại ủ. Làm như vậy cho đủ 9 ngày đêm. Mang ra sấy ở nhiệt độ 30 - 40o cho đến khô. Cho vào lọ đậy kín. b Đạm đậu xị Lấy đậu đen rửa sạch ngâm nước thường 1 đêm phơi qua cho ráo nước đồ chín. Rải trên chiếc chiếu sạch cho đều đợi ráo lấy lá chuối khô sạch ủ kín được 3 ngày giở ra xem khi thấy lên meo vàng đem phơi khô ráo tưới nước cho đủ ướt cho vào thùng ủ kín bằng lá Dâu. Khi lên meo vàng thì ra phơi 1 giờ lại tưới ủ như trên. Làm như vậy cho đủ 5 - 7 lần. Cuối cùng đem chưng rồi phơi khô cho vào bình đậy kín. Bảo quản dễ mốc mọt cần để nơi khô .
