Hoàng đế La Mã là danh hiệu mà giới sử học dùng để gọi những người cai trị La Mã trong thời đại đế chế. Về mặt từ nguyên, từ "hoàng đế" (tiếng Anh:Emperor, tiếng Pháp:Empereur) bắt nguồn từ danh hiệu "Imperator" trong tiếng Latin, có nghĩa là "người cai trị đế quốc". Người được xem là hoàng đế La Mã đầu tiên, Augustus, luôn tuyên bố mình là một công dân của nền Cộng hòa chứ không phải một vị vua theo kiểu phương Đông. | Hoàng đế La Mã Đừng nhầm lẫn với Vua La Mã Vua của người La Mã hoặc Hoàng đế La Mã Thần thánh. Hoàng đế Đế quốc La Mã NềN QUÂN CHủ CŨ Vexillum Augustus Nhà quân chủ đầu Augustus tiên Nhà quân Theodosius I thời thống nhất chủ cuối Romulus Augustus Tây La Mã cùng Constantine XI Đông La Mã Hoàng đế Imperator Augustus Caesar Nguyên thủ Princeps Danh hiệu Dominus Noster thay đổi theo thời kỳ Nền quân chủ bắt 27 đầu Kết thúc 395 thời thống nhất chế độ 476 Tây La Mã quân chủ AD 1453 Đông La Mã Tước vị không có hiện tại Hoàng đế La Mã là danh hiệu mà giới sử học dùng để gọi những người cai trị La Mã trong thời đại đế chế. Về mặt từ nguyên từ hoàng đế tiếng Anh Emperor tiếng Pháp Empereur bắt nguồn từ danh hiệu Imperator trong tiếng Latin có nghĩa là người cai trị đế quốc . Người được xem là hoàng đế La Mã đầu tiên Augustus luôn tuyên bố mình là một công dân của nền Cộng hòa chứ không phải một vị vua theo kiểu phương Đông. Giống ông những Hoàng đế sau đó coi danh hiệu của mình là một chức trách của nguyên thủ quốc gia-công dân thứ nhất đồng thời là tổng chỉ huy quân đội và trong nhiều trường hợp là cả vai trò trong tôn giáo nhà nước. Vì lý do trên danh hiệu hoàng đế La Mã không thực sự là cha truyền con nối ít ra là trên danh nghĩa. Tuy nhiên từ thời Diocletianus nền cai trị càng lúc càng trở nên có tính cách quân chủ. Đế quốc La Mã bị phân chia làm đôi từ thế kỷ IV và từ đó trong khi đế quốc Tây La Mã nhanh chóng lụn bại vị hoàng đế cuối cùng của Rome Romulus Augustus phải thoái vị năm 476 thì đế quốc Đông La Mã hấp thu các yếu tố Đông phương trong đó có việc quân chủ hóa nền cai trị. Các vị Hoàng đế Byzantine tập trung quyền lực tối cao vào bản thân gồm cả các yếu tố thần quyền và tiếp tục trị vì cho tới năm .
