Kiểm định phi tham số là các thủ tục thống kê để kiểm định giả thuyết khi không có được các giả thuyết liên quan đến tham số của tổng thể hay dạng phân phối xác suất của tổng thể. Kiểm định phi tham số dùng trong trường hợp các nghiên cứu thử nghiệm, vậy nên áp dụng trong trường hợp mẫu nhỏ thì dùng phương pháp kiểm định không có hiệu quả. Một cách tổng quát, kiểm định phi tham số là kiểm định thường dùng dữ liệu ở dạng liệt kê, số đếm và không yêu cầu điều. | Chương VII. KIỂM ĐỊNH PHI THAM SỐ Kiểm định phi tham số là các thủ tục thống kê để kiểm định giả thuyết khi không có được các giả thuyết liên quan đến tham số của tổng thể hay dạng phân phối xác suất của tổng thể. Kiểm định phi tham số dùng trong trường hợp các nghiên cứu thử nghiệm vậy nên áp dụng trong trường hợp mẫu nhỏ thì dùng phương pháp kiểm định không có hiệu quả. Một cách tổng quát kiểm định phi tham số là kiểm định thường dùng dữ liệu ở dạng liệt kê số đếm và không yêu cầu điều kiện giả định về phân phối của tồng thể đặc biệt là phân phối chuẩn . 1. Kiểm định X2 Dựa vào hàm mật độ của biến ngẫu nhiên liên tục X2 phân phối theo quy luật khi bình phương với bậc tự do n. Ta có thể chứng minh được E x2 n D x2 2n Giá trị tới hạn khi bình phương ký hiệu x2na là giá trị của biến ngẫu nhiên X2phân phối theo quy luật khi bình phương với mức ý nghĩa ư và số bậc tự don thỏa mãn điều kiện p x2 x2n a a Ý nghĩa của phân phối khi bình phương khi số bậc tự do n tăng lên thì quy luật khi bình phương sẽ xấp xỉ với quy luật chuẩn. Quy luật khi bình phương có tính chất sau đây Nếu X21 và X2 2 là biến ngẫu nhiên độc lập cùng phân phối theo quy luật khi bình phương với số bậc tự do tương ứng là nỵ và n2 thì tổng của chúng là biến ngẫu nhiên cũng phân phối theo quy luật khi bình phương với số bậc tự do làn n n2. Trong thực tế quy luật khi bình phương thường được sử dụng trong các trường hợp sau đây Giả sử có các biến ngẫu nhiên v i 1 2 n độc lập cùng phân phối theo quy luật chuẩn tắc N Q 1 . Nếu xét tổng bình phương của các biến ngẫu nhiên nói trên ta có 71 X2 y xỉ i l sẽ là biến ngẫu nhiên phân phối theo quy luật khi bình phương với số bậc tự do n. 1 Ta nói đến kiểm định dùng phân phối X2 với dữ liệu là số đếm hoặc tần số. Trong nhiều trường hợp phân tích X2 trở nên phổ biến và tiện lợi khi dữ liệu thu thập được ở dạng số đếm như số lượng người ở những độ tuổi giới tính nghề nghiệp thu nhập khác nhau số lượng sản phẩm sản xuất có số lỗi khác nhau. . Kiểm định giả thuyết về