Chúng tôi chỉ nêu lên những việc làm đối với những trường hợp người già yếu, mất tại nhà, theo phong tục cổ truyền. Trường hợp mất tại bệnh viện hoặc mất dọc đường, quán trọ, chết vì tai nạn, gươm súng, xe cộ, rắn độc, thuỷ hoả tai, chưa đúng kỳ đáng chết. không đủ điều kiện để thực hiện toàn bộ thao tác và nghi lễ, vậy nên châm chước, tuỳ nghi vận dụng: | Sau khi thân nhân mất gia đình cần làm những gì Chúng tôi chỉ nêu lên những việc làm đối với những trường hợp người già yếu mất tại nhà theo phong tục cổ truyền. Trường hợp mất tại bệnh viện hoặc mất dọc đường quán trọ chết vì tai nạn gươm súng xe cộ rắn độc thuỷ hoả tai chưa đúng kỳ đáng chết. không đủ điều kiện để thực hiện toàn bộ thao tác và nghi lễ vậy nên châm chước tuỳ nghi vận dụng 1. Lễ mộc dục tắm gội Lúc tắm gội cho người vừa chết thường vừa để sẵn một con dao nhỏ một vuông vải khăn một cái lược một cái thìa một ít đất ở ông đồ rau một nối nước ngũ vị hương và một nồi nước nóng khác. Lúc tắm vây màn cho kiến tang chủ quỳ xuống khóc người hộ việc cũng quỳ rồi cáo từ rằng nay xin tắm gội để sạch bụi trần xong phục xuống đứng dậy. Cha thì con trai vào tắm mẹ thì con gái vào tắm. Lấy vuông vải dấp vào ngũ vị lau mặt lau mình cho sạch rồi lấy lược chải tóc lấy sợi vải buộc tóc lấy khăn khác lau hai tay hai chân lại lấy dao cắt móng tay móng chân mặc quần áo cho chỉnh. Móng tay móng chân gói lại trên để trên dưới để dưới để vào trong quan tài dao lược thìa và nước đem đi chôn rước thi thể đặt lên giường. 2. Sau lễ mộc dục thời gian chưa nhập quan Đắp chăn hoặc chiếu buông màn đặt một chiêc ghế con phía trên đầu trên đó đặt một bát cơm úp một quả trứng dựng một đôi đũa trên bát cơm và thắp hương. Có địa phương còn có tục để thêm một con dao trên bụng có lẽ để trừ tà ma hay quỷ nhập tràng . 3. Lễ phạn hàm Lễ này theo tục xưa bỏ gạo và tiền vào miệng tránh tà ma ác quỷ đến cướp đoạt để tiễn vong hồn đi đường xa được siêu thoát. Lễ này ngày nay nhiều nơi đã bỏ có nơi thay thế bằng may một cái túi trong túi đựng một ít tiền gạo và một vài đồ lặt vặt mà khi sống người đó hay dùng đến. Theo Thọ mai gia lễ lễ này được tiến hành như sau Lấy ít gạo nếp xát cho sạch ba đồng tiền mài cho sáng nhà giàu thì dùng vàng hoặc viên ngọc trai . Tang chủ vào khóc quỳ người chấp sự cũng quỳ cáo từ rằng nay xin phạn hàn phục duy hâm nạp . Người chấp sự lần lượt xướng Sơ phạn hàm tái
