Hoàng Đế hỏi: "Ôi ! Trăm bệnh bắt đầu sinh ra, đều khởi lên ở các khí Táo Thấp Hàn Thử Phong Vũ, Âm Dương, vui mừng, giận dữ , ăn uống, cư xử, các khí hợp lại để biểu hiện ra hình dáng, khi gây bệnh ở tạng nào đều có tên gọi[1]. Những điều nói trên, ta đều biết cả rồi, nhưng có một điều là trăm bệnh xảy ra đa số đều theo lẽ đán huệ (sớm) thì dễ chịu, trú an (sáng vẫn an lành), tịch gia (chiều đến thì tăng lên), dạ thậm (giữa đêm. | THIÊN 44 THUẬN KHÍ NHẤT NHẬT PHÂN VI TỨ THỜI Hoàng Đế hỏi Ôi Trăm bệnh bắt đầu sinh ra đều khởi lên ở các khí Táo Thấp Hàn Thử Phong Vũ Âm Dương vui mừng giận dữ ăn uống cư xử các khí hợp lại để biểu hiện ra hình dáng khi gây bệnh ở tạng nào đều có tên gọi 1 . Những điều nói trên ta đều biết cả rồi nhưng có một điều là trăm bệnh xảy ra đa số đều theo lẽ đán huệ sớm thì dễ chịu trú an sáng vẫn an lành tịch gia chiều đến thì tăng lên dạ thậm giữa đêm thì nặng hơn Tại sao thế 2 Kỳ Bá đáp Đó là do khí của tứ thời bốn mùa đã khiến như vậy 3 . Hoàng Đế hỏi Ta mong được nghe về khí của tứ thời 4 . Kỳ Bá đáp Mùa xuân Sinh mùa hạ Trưởng mùa thu Thâu mùa đông Tàng đó là lẽ thường của khí khí của con ngươio cũng ứng theo lẽ đó 5 . Vì mỗi ngày cũng phân làm tứ thời buổi sáng thuộc mùa xuân giữa trưa thuộc mùa hạ mặt trời lặn thuộc mùa thu dạ nửa đêm thuộc mùa đông 6 . Buổi sáng là lúc nhân khí Dương khí bắt đầu sinh bệnh khí đang suy cho nên gọi là huệ buổi trưa là lúc nhân khí Trưởng mà nhân khí đang Trưởng nó sẽ thắng tà khí cho nên gọi là an buổi chiều tối là lúc nhân khí bắt đầu suy tà khí bắt đầu sinh cho nên gọi là gia lúc nửa đêm nhân khí nhập vào trong để tàng chỉ còn tà khí ở một mình bên ngoài thân cho nên gọi là thậm 7 . Hoàng Đế hỏi Vấn đề ứng với thời kỳ này có khi nghịch lại tại sao 8 . Kỳ Bá đáp Đây là trường hợp không ứng với khí của tứ thời mỗi tạng 1 mình chủ lấy bệnh của mình vì thế xem tạng khí nào không thắng thời thì bệnh nặng và xem tạng khí nào thắng thời thì khỏi 9 . Hoàng Đế hỏi Phép trị phải thế nào 10 . Kỳ Bá đáp Nếu thuận với thời của Thiên thì bệnh có thể trị đúng lúc người thầy nào trị theo lẽ thuận được gọi là khéo người nào trị theo lẽ nghịch gọi là vụng về 11 . Hoàng Đế nói Đúng vậy 12 . Hoàng Đế hỏi Ta nghe nói phép châm có ngũ biến để chủ cho ngũ du huyệt Ta mong được nghe về con số ngũ biến ấy 13 . Kỳ Bá đáp Con người có ngũ tạng ngũ tạng có ngũ biến ngũ biến có ngũ du cho nên ngũ ngũ thành nhị thập ngũ du nhằm ứng với ngũ thời 14 . Hoàng .
