Tham khảo tài liệu 'y học cổ truyền kinh điển - sách tố vấn: thiên hai mươi mốt: kinh mạch biệt luận', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | Thiên hai mươi mốt KINH MẠCH BIỆT LUẬN Hoàng Đế hỏi rằng Người ta động tĩnh dũng khiếp. mạch có biến đổi không 1 Kỳ Bá thưa rằng Phàm người gặp những sự kinh khủng nóẳ lao động tĩnh . mạch cũng đều biến 2 . Vì vậy đi đêm thời hơi thở phát ra ở Thận khí bốc lên gây bệnh cho Phế. Có sự sợ hãi hơi thở phát ra ở Thận khí bốc lên gây bệnh cho Phế 3 . Có sự vấp ngã mà sợ hơi thở phát ra ở Can khí bốc lên làm hại Ty 4 0. Có sự sợ hãi hơi thở phát ra Phế khí bốc lên làm hại Tâm 5 . Lội nước lăn ngã hơi thở phát ra ở thận và xương 6 . Gặp trường hợp đó người dũng khí hành được thời vô sự nếu là người khiếp khí ngừng lại sẽ mắc bệnh 7 . Cho nên về phép chẩn mạch xem ngươi dũng hay khiết và nhận cả ở cốt nhục bì phu. Sẽ hiểu được bệnh tình để giúp thêm về phép chẩn 8 . Uống ăn quá nó hãn phát ra ở Vị sợ quá mất tinh thần hãn phát ra ở Tâm mang nặng đi xa hãn phát ra ở Thận chạy vội sợ hãi hãn phát ra ở Can làm lụng vất vả hãn phát ra ở Tỳ 7 . Cho nên Xuân Thu Đông Hạ bốn mùa âm dương đều không làm hại người. Sở dĩ sinh bệnh chỉ vì quá độ trái mất lẽ thường 8 . Khí vị của thức ăn sau khi vào Vị tán tinh vào Can tràn khí vào Cân 9 . Khí vị của thức ăn sau khi vào Vị các khí trọc dẫn lên tâm tràn chất tinh vào mạch 10 . Mạch dẫn theo Kinh. Kinh khí dẫn lên Phế. Phế tổng hợp trăm luồng mạch du chuyển tinh khí ra bì mao. Mao khí với mạch huyết hợp tinh dẫn khí về Phủ phủ thuộc dương khí là dương . Phủ chứa thần minh để giúp ích bốn tàng 11 . Khí cốt ở quân bình sự quân bình hiện lên khí khẩu nhờ đó để quyết tử sinh 12 . Thức uống sau khi vào Vị bao chất tinh khí tràn lan ra du chuyển sang Tỳ Tỳ lại lọc những chất tinh tuý hơn để du chuyển lên Phế nhờ đó làm cho Thủy đạo được thông lợi du chuyển xuống Bàng quang tức thời thủy tinh tán bố năm kinh đều đi khắp. Đó là hợp với bốn mùa năm Tàng Aâm Dương quĩ độ. Tức là lẽ thường của mạch 13 . Khí ở Thái dương đến một mình gây nên chứng quyết suyễn hư khí nghịch. Đó là do Aâm bất túc Dương hữu dư cả biểu lý đều nên tả thích ở huyệt Hạ
