Tham khảo tài liệu 'y học cổ truyền kinh điển - sách tố vấn: thiên sáu mươi ba: mậu thích luận', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | Thiên sáu mươi ba MẬU THÍCH LUẬN Hoàng Đế hỏi Ta nghe phép Mậu thích chưa hiểu ra sao xin cho biết rõ thế nào là Mậu thích 1 Kỳ Bá thưa rằng Tà khí khách ở thân hình con người trước tụ ở bì mao lưu ở đó không tan đi lại vào tụ ở Tôn mạch lưu ở đó không tan đi lại vào tụ ở Lạc mạch ở đó không tan đi lại vào tụ ở kinh mạch khi đó bên trong sẽ liền với năm Tàng bố tán ra Trường Vị âm dương đều thịnh năm Tàng sẽ thương. Đó là tà khí bắt đầu phạm ở bì mao rồi cuối cùng vào tới năm Tàng. Như thế thời điều trị ở Kinh 1 2 . Giờ tà khí khách ở bì mao vào tụ ở Tôn lạc lưu ở đó mà không tan đi vít lấp không thông không được truyền vào Kinh mà trôi ràn vào Lạc vì vậy mà gây nên bệnh 3 . Tà khí khách ở đại lạc nếu ở bên tả sẽ rót sang bên Hữu ở bên hữu sẽ rót sang bên tả. Trên dưới tả hữu cùng giao thông với kinh tương ứng để bố tán ra tứ chi. Cái khí đó không ở chuyên nơi nào mà cũng không vào kinh du nên gọi là Mậu thích 4 . Hoàng Đế hỏi Xin cho biết vì cớ sao phép mậu thích lại bệnh ở tả thời thích hữu bệnh ở hữu thời thích tả. Cùng với phép cự thích khác nhau thế nào 5 Kỳ Bá Tà khách ở kinh bên tả thịnh thời bên hữu mắc bệnh bên hữu thịnh thời bên tả mắc bệnh. Nhưng cũng có khí di dịch. B ên tả đau chưa khỏi mà mạch bên hữu đã mắc bệnh như thế phải dùng phép Cự thích nhưng phải thích cho trúng Kinh mạch chứ không phải Lạc mạch. Cho nên bệnh ở Lạc cái sự đau cùng với Kinh mạch khác nhau nên gọi là Mậu thích 1 6 . Hoàng Đế hỏi Về phép Mậu thích nên như thế nào 7 Kỳ Bá Tà khách ở lạc Túc Thiếu âm khiến người bỗng dưng Tâm thống bạo trướng Hung và Hiếp nghẽn đầy xét ra không có tích thích ở trước Nhiên cốt cho ra huyết trong vòng như ăn xong bữa cơm sẽ khỏi. Nếu không khỏi bệnh bên tả thích bên hữu bệnh bên hữu thích bên tả. Bệnh mới phát sinh năm ngày sẽ khỏi 8 . 9 Tà khách ở Lạc Thủ Thiếu dương khiến người Hầu tý thiệt quyển miệng ráo tâm phiền ngoài cánh tay đau tay không thể với lên đầu. Thích ở trên móng ngón tay giữa và ngón vô danh cách chỗ móng bằng chiếc là Hẹ cửu diệp
