Để có thể tính được cường độ mưa R ở từng điểm trong vùng mưa, trên thế giới đã có nhiều công thức thực nghiệm liên hệ giữa nó với độ phản hồi radar Z (trong đơn vị mm6/m3) được sử dụng. Ở Việt Nam, trước đây chỉ có một vài công thức như vậy được xác lập cho một vài khu vực khác nhau. | Tạp chí Khoa học ĐHQGHN Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 26 Sô 3S 2010 317-321 Công thức thực nghiệm tính toán cường độ mưa từ độ phản hồi vô tuyến quan trắc bởi Radar cho khu vực Trung Trung Bộ Nguyễn Hướng Điền Khoa Khí tượng Thủy văn và Hải dương học Trường Đại học Khoa học Tự nhiên ĐHQGHN 334 Nguyễn Trãi Hà Nội Việt Nam Nhận ngày 11 tháng 8 năm 2010 Tóm tắt. Để có thể tính được cường độ mưa R ở từng điểm trong vùng mưa trên thế giới đã có nhiều công thức thực nghiệm liên hệ giữa nó với độ phản hồi radar Z trong đơn vị mm6 m3 được sử dụng. Ở Việt Nam trước đây chỉ có một vài công thức như vậy được xác lập cho một vài khu vực khác nhau. Tuy nhiên các radar thế hệ mới sản xuất trong vài thập kỉ gần đây không còn trực tiếp đo độ phản hồi radar Z nữa mà lại đo độ phản hồi radar Z trong đơn vị dBZ thêm vào đó các công thức trước đây đều coi Z là hàm của R dẫn đến sai số lớn khi tính toán R. Để giảm sai số và tăng độ tiện ích chúng tôi đã xây dựng các công thức tính trực tiếp R coi là hàm từ Z coi là biến dựa trên các số liệu đo mưa mặt đất của 6 trạm vũ lượng kí ở khu vực Trung Trung Bộ và độ phản hồi vô tuyến Z mà radar Doppler tại Tam Kỳ quan sát được trong các đợt mưa lớn diện rộng năm 2008. Các công thức có dạng hàm mũ R C10DZ được tính cho từng trạm và chung cho cả vùng Trung Trung Bộ trong đó các hệ số thực nghiệm C và D được xác định theo phương pháp bình phương tối thiểu. Việc đánh giá sai số của các công thức này cho thấy chúng có độ chính xác cao hơn hẳn công thức kinh điển dạng lũy thừa của Marshall-Palmer các công thức riêng cho từng trạm có độ chính xác cao hơn công thức chung cho cả vùng. Từ khóa Công thức thực nghiệm độ phản hồi radar cường độ mưa. 1. Mở đầu Mưa là một trong những yếu tố khí tượng được quan tâm nhiều nhất nhưng cũng khó dự báo và tính toán nhất. Các radar thời tiết có thể quan sát được khá chính xác những vùng mưa hoặc mây chúng cũng giúp cho việc tính toán cường độ mưa từ độ phản hồi vô tuyến của vùng mưa mà radar quan trắc được. Máy .
