Bài 1. THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ Yêu cầu cần đạt được khi học sinh học xong bài này: • Biết nguyên tử là phần tử nhỏ nhất của nguyên tố, không phân chia được trong các phản ứng hoá học. • Thành phần cơ bản của nguyên tử gồm: Vỏ nguyên tử và hạt nhân • Vỏ nguyên tử gồm các hạt electron. Hạt nhân gồm hạt proton và nơtron. • Khối lượng và điện tích của e, p, n. Kích thước và khối lượng rất nhỏ của nguyên tử. I. Thành phần cấu tạo nguyên tử 1. Electron a) Sự tìm. | Bài 1. THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ Yêu cầu cần đạt được khi học sinh học xong bài này Biết nguyên tử là phần tử nhỏ nhất của nguyên tố không phân chia được trong các phản ứng hoá học. Thành phần cơ bản của nguyên tử gồm Vỏ nguyên tử và hạt nhân Vỏ nguyên tử gồm các hạt electron. Hạt nhân gồm hạt proton và nơtron. Khối lượng và điện tích của e p n. Kích thước và khối lượng rất nhỏ của nguyên tử. I. Thành phần cấu tạo nguyên tử 1. Electron a Sự tìm ra electron Năm 1897 nhà bác học người Anh . Thomson nghiên cứu sự phóng điện giữa hai điện cực có hiệu điện thế 15 kv đặt trong một ống gần như chân không và thấy màn huỳnh quang trong ống phát sáng do những tia phát ra từ cực âm và gọi đó là những tia âm cực. Thí nghiệm tia âm cực của . Thomson Tia âm cực có những đặc điểm sau Trên đường đi của nó nếu ta đặt một chong chóng nhẹ thì chong chóng bị quay. Điều đó cho thấy tia âm cực là chùm hạt vật chất có khối lượng và chuyển động với vận tốc rất lớn. Khi cho tia âm cực đi vào giữa hai bản điện cực mang điện tích trái dấu tia âm cực lệch về phía cực dương. Điều đó chứng tỏ tia âm cực là chùm hạt mang điện tích âm. Người ta gọi những hạt tạo thành tia âm cực là electron và kí hiệu là e. b Khối lượng và điện tích electron Khối lượng me 9 kg hay bằng 0 00055 u. Điện tích của e là -1 C Culông . Người ta chưa phát hiện được điện tích nào nhỏ hơn nên nó được dùng làm điện tích đơn vị kí hiệu là eo. Do đó điện tích của electron kí hiệu là - eo và qui ước là 1-. 2. Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử Năm 1911 nhà vật lí người Anh Rutherford và các cộng sự đã cho các hạt a bắn phá lá vàng mỏng và dùng màn huỳnh quang đặt sau lá vàng để theo dõi đường đi của hạt a. Hầu hết các hạt a đều xuyên thẳng qua lá vàng nhưng có một số ít hạt đi lệch hướng ban đầu và một số rất ít hạt bị bật lại phía sau khi gặp lá .