Nếu các đường sức từ H nằm vuơng gĩc với tia nhìn thì vạch bị tách thành 3 thành phần và ánh sáng bị phân cực thẳng. Khoảng cách giữa các vạch (hay độ gia của bước sĩng) tỉ lệ với cường độ từ trường H:Nếu các đường sức của từ trường H nằm song song với tia nhìn của mắt thì vạch quang phổ ( bị tách làm đơi: (λ - ∆λ và λ + ∆λ) và ánh sáng ứng với mỗi vạch bị phân cực trịn theo chiều ngược nhau (Hình a). | Giáo trình Phặntích khả . năng ứng dung. những khoảng cách trong thiên văn nhật động Từ đó khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trăng là r . Thị sai chân trời của Mặt trời nếu xác định phương pháp này sẽ mắc sai số khác lớn vì Mặt trời ở khá xa Trái đất. Cuối thế kỷ XVII người ta đã xác định gián tiếp thị sai Mặt trời qua thị sai của sao hỏa khi hành tinh này giao hội với Trái đất. Kết hợp với phương pháp vô tuyến định vị năm 1964 Hội Thiên văn Quốc tế xác định giá trị của thị sai chân trời của Mặt trời là Po 8 794 Từ đó khoảng cách tư Trái đất đến Mặt trời là một đơn vị thiên văn bằng A 1đvtv 1AU 149 - Đối với các thiên thể ở xa thì khoảng cách đến nó được xác định qua thị sai hàng năm và đơn vị thiên văn. Từ hình 42 ta có a sin n A n - thị sai hàng năm của thiên thể S. a- khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trời. Từ đó -Ngày nay người ta có thể xác định khoảng cách đến thiên thể bằng phương pháp vô tuyến định vị A 2 trong đó c vận tốc sóng điện từ t thời gian xung sóng điện từ phát đi từ Trái đất và phản hồi từ thiên thể trở lại Trái đất. -Khoảng cách đến các thiên thể xa xôi đến các sao có thể xác định bằng cách khác sẽ xét sau 3. Các đơn vị đo khoảng cách trong thiên văn. a Đơn vị thiên văn đvtv là khoảng cách trung bình từ Trái đất đến Mặt trời còn viết tắt là a - hay AU Astronomical Unit Iđvtv 149 b Năm ánh sáng nas là quãng đường ánh sáng đi được trong thời gian một năm hay Ly Light year 1nas 9 63240đvtv c Pasec ps là khoảng cách ứng với thị sai hàng năm bằng giây 1 1ps 3 206265đvtv 3 262nas - Các thiên thể trong hệ Mặt trời có khoảng cách được tính bằng đvtv. - Các vì sao ở xa có khoảng cách được đo bằng ps hay nas 1 hay d n A 1 ps n giay _ 3 262 nas n giay Trong đó n là thị sai hàng năm của thiên thể tính ra giây. d khoảng cách tới thiên thể tính ra hasec Ví dụ Sao cận tinh có thị sai hàng năm là n 0 762 cách ta 1 31ps hay 4 28nas. 4. Xác định kích thước của thiên thể. Muốn xác định kích thước thiên thể ta phải biết bán
