Vua Tự Đức (1829-1883), húy là Hồng Nhậm, sinh ngày 25 tháng 8 năm Kỷ Sửu (22/9/1829), là con thứ hai của vua Thiệu Trị và Quý phi Phạm Thị Hằng.(1) Nhà vua để lại nhiều văn thơ như Ngự chế tam tập, Thánh chế thi tập, Từ huấn lục, Luận ngữ diễn ca, Việt sử tổng vịnh, Thập điều diễn ca, Khiêm cung ký. Đó là những tư liệu trực tiếp để chúng ta có thể tìm hiểu con người, tư tưởng và hành động của vua Tự Đức. Tự Đức là vị vua trị vì lâu nhất. | Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển số 2 73 . 2009 101 Tư LIỆU GÓP PHAN TÌM HIỂU VUA Tự ĐỨC QUA DU Tự BIỂM vA mót so chau PHỂ Trần Viết Ngạc Vua Tự Đức 1829-1883 huy là Hồng Nhậm sinh ngày 25 thang 8 nam Ky Sứu 22 9 1829 là con thứ hai cua vua Thiệu Trị và Quy phi Pham Thị Hấng. 1 Nha vua đệ lai nhieu van thơ nhứ Ngự che tam tập Thanh che thi tập Từ huấn lục Luận ngự diễn ca Việt sự tổng vịnh Thập điều diễn ca Khiêm cung ky. Đồ la nhứng tứ liệu trức tiếp đệ chung ta cồ thệ tìm hiệ9u con ngứơi tứ tứơng va hanh đồng cua vua Tự Đức. Tự Đức la vị vua trị vì lau nhất cua triệu Nguyện 36 nam va trức tiếp lanh đao cồng cuồc chong thức dan Phấp. Chỉ hai nam sau khi nha vua bang ha kinh đồ Huế thất thu 5 7 1885 va Phấp đa dứng lện vua Đồng Khanh đệ đồi đau vơi vua Ham Nghi. Chính vì vạy vua Tự Đức phai ganh chịu trách nhiệm vệ sự suy vong cua nha Nguyễn cung nhứ cua đất nứơc dan tồc. Nha vua nghĩ gì vệ trách nhiệm đồ ông đa ly giai thế nao vệ sự bất lức trứơc nhiệm vu đệ khang xam lứơc Du Tự biềm la mồt ban tự phan xệt qua đồ sệ giup chung ta hiệ9u nha vua mồt so chau phệ trích từ chau ban sệ soi sang mồt phan nhan cấch cua nha vua. Đồ la nồi dung khiêm tôh cua bai viết nhồ nay. 1. Du Tự biềm đứơc ban hanh ngay 2 thang 6 nam Tự Đức thứ 29 1876 đứơc in lai trong Ngự chề van tam tạp quyện thứ hai. Du đứơc bố cao cho ca thiện ha đệu biết vệ - Nguyện nhan quan trong nao đa khiến nha vua thất bai trong việc chong xam lang - Nha vua tự nhấn lồi đa đế mất đất va dấn sấu tỉnh Nam Ky. - Nồi vồ vong cua nha vua trứơc tứơng lai đất nứơc va tự đệ nghị cấch trứng phat. . Nguyện nhấn quan trong nhất khiến sự lanh đao chong xam lang khồng thu đứơc hiệu qua. Du rang Tram con nhỏ tuổi đựợc lên ngôi bau nhờ đựợc to am nha nựớc toan thịnh việc nựờc việc đời chựa tựng đềy không hiều TVN nhấn manh lời dặn ờ luc yên phai nghĩ luc nguy đam mê thêỏ sự vui chới. Cựu giảng viên Khoa Lịch sử Trường ĐHSP Huế và Khoa Lịch sử Trường ĐHSP TPHCM. 102 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển số 2 73 . 2009 Thật .
