Ô Cầu Dừa, Ô cầu Dền, Ô Quan Chưởng Đây hẳn là những “đặc sản” của Hà Nội, vì khắc các tỉnh thành nước ta chẳng nơi nào có các ô, các cửa ô. Nhất là các cửa ô đó lại đã từng đi vào sử sách. Ví dụ: Đại Việt sử ký toàn thư, Bản kỷ, quyển XVII có đoạn chép: “Trịnh Tùng qua sông Tô lịch, đến cầu Nhân mục, đóng ở Gò Bán, chia tả quân một vạn đánh Cầu Dừa hữu quân một vạn rưởi đánh Cầu Dền” (Bản dịch của Viện sử học). Thượng kinh. | CÁC CỬA Ô Ở HÀ NỘI Nguyễn Vĩnh Phúc Ô Cầu Dừa Ô cầu Dền Ô Quan Chưởng. Đây hẳn là những đặc sản của Hà Nội vì khắc các tỉnh thành nước ta chẳng nơi nào có các ô các cửa ô. Nhất là các cửa ô đó lại đã từng đi vào sử sách. Ví dụ Đại Việt sử ký toàn thư Bản kỷ quyển XVII có đoạn chép Trịnh Tùng qua sông Tô lịch đến cầu Nhân mục đóng ở Gò Bán chia tả quân một vạn đánh Cầu Dừa. hữu quân một vạn rưởi đánh Cầu Dền . Bản dịch của Viện sử học . Thượng kinh ký sự của Hải thượng Lãn Ông ở chương Vào phủ chúa có ghi Hôm sau quan văn thư theo đường bên tả qua Nhân Mục thẳng qua Hoàng Mai theo Cầu Dền mà vào thành . Sách Cổ tích và thắng cảnh thủ đô bản dịch của Phan Võ của Sở Bảo có viết về Ô quan Chưởng Ngày Pháp sinh sự đánh thành Hà Nội 20-11-1873 chúng đi qua cửa ô này. Viên chưởng cơ chỉ huy quân sĩ chống cự rất anh dũng và hy sinh tại đó. Vì vậy mới có tên gọi là Ô quan Chưởng . Gần đây hơn lại có một cửa ô đã chứng kiến tội ác của Thực dân Pháp khi chúng quay lại gây chiến năm 1946 tại ngã ba phố Hàng Bún hiện có tấm bia mang những dòng chữ khắc sâu căm thù thực dân xâm lược Pháp đã tàn sát đồng bào ta tại nơi đây ngày 17 tháng 12 năm 1946 mở đầu cuộc gây hấn của chúng ở Thủ đô Hà Nội . Ngã ba đó chính là cửa Ô Thạch Khối ngày xưa. Vào mùa hè năm 1967 hai tên giặc lái Mỹ từ hai máy bay bị quân dân Hà Nội bắn tan đã rơi xuống chỗ ngôi nhà 71 phố Thụy Khuê thì đấy cũng lại là cửa ô Thụy Chương đời trước. Còn như trong thơ ca văn nhạc thì các cửa ô nghiễm nhiên đã trở thành hình ảnh có tượng trưng cho Hà Nội từ lâu rồi. Vậy ô là gì Cửa ô là gì Tại sao lại có các cửa ô và có từ bao giờ . Dưới đây xin trình bày lần lượt về các vấn đề trên. Thực ra ngay bản thân cái danh từ Ô cũng đã là vấn đề hóc búa Ô là tiếng Nôm hay tiếng Hán Việt - trong tất cả những tiếng Hán Việt đọc là ô đều không có nghĩa nào phù hợp với thực tế các cửa ô nói trong sách cũ cũng như cửa ô Quan Chưởng còn sót lại kia. Tuy rằng các sách chữ Hán của ta có dùng chữ ô môn nhưng thực ra dịch ra đó là dịch .
