Trong hơn nửa thế kỷ qua, mỗi khi đề cập tới Phong trào Bảo vệ Hòa bình 1954, sách báo trong nước cũng như nước ngoài đều nhắc đến Tiến sĩ Nguyễn Văn Dưỡng, Tổng thư ký của phong trào, nhưng khá sơ sài, có lẽ vì thiếu tư liệu. Thân thế của ông ít ai biết tới. Ông như tia chớp sáng lòa trong một khoảnh khắc của lịch sử để rồi tắt lịm trên bầu trời mịt mùng của miền Nam vào nửa sau thập niên 1950. Bài viết sau đây có lẽ là bài viết đầu. | Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển số 5 82 . 2010 95 ĐẤT NƯỚC - NHÃN VẬT TIEN SĨ NGUYEN VAN DƯỠNG NGƯỜI CHIEN SĨ HOA BÌNH Phan Văn Hoàng Trong hơn nửa thê kỷ qua moi khi đề cập tới Phong trao Bảo vệ Hòa bình 1954 sách báo trong nửớc cung nhử nửớc ngoài đêu nhac đền Tiên sĩ Nguyên Van Dửớng Tong thử kỷ cua phong trao nhung kha sớ sai cO lề vì thiều tử liệu. Than thề cua ong ít ai biết tới. Ông nhử tia chớp sang loa trong một khoanh khac cua lịch sử đề roi tat lịm trền bau trới mịt mung cua miền Nam vao nửa sau thap niền 1950. Bai viềt sau đay cO lề la bai viềt đau tiền cung cap cho ngửới đoc một sô chi tiết về cuọc đới ngan ngui nhửng về vang cua ong. Đay la nền hửớng tửớng niềm va tri an ngửới chiền sĩ hOa bình Nguyền Van Dửớng trong dịp hai cot Ong đửớc Uy ban Mặt tran To quoc Viềt Nam Thanh phO HO Chí Minh - phOi hớp với gia đình Ong - tO chửc cai tang về Nghĩa trang Liềt sĩ Thanh phO . Nhan đay ngửới viềt xin chan thanh cam ớn Ong Nguyền Van Dửớng Jềan Paris Phap đa vui long cung cap nhửng thong tin quy bau về bao huynh cua Ong. Tiến sĩ Nguyễn Văn Dưỡng 1923-1958 Sau thất bại thảm hại ỗ chiến trường Điện Biên Phủ thực dấn Phấp phải ký Hiệp định Gênêvê 21 7 1954 chấp nhạn đình chiến vả cam kết sê rủt hết quản vê nưỗc. Nhản dản Viêt Nam vui mựng trưỗc viên cảnh hòả bình lảp lải sảủ 9 nảm khói lựả. Nhưng khi chữ ký trên Hiêp định chựả rảò mực Tòng thòng Mý Eisênhòwêr nòi trong cuòc hóp bảò tò9 chực cung ngảý hòm ảý tải Wảshingtòn rảng Tôi thừa nhận rang Hiệp định cô những điệu ma chung tôi không ừa. My không phai la nừớc tham gia cuóc chiến. Chung tói không phai la mót bện quyết định va không bị rang buôc bới những quyết định cua Hôi nghị Thê ảgrệệmệnt did còntảin fêảturês I ảdmittêd thảt wê did nòt likê. Thê Unitêd Stảtês hảd nòt bêên ả bêlligêrênt in thê wảr. wê wêrê nòt ả pảrtý tò òr bòund bý thê dêcisiòns tảkên ảt thê cònfêrêncê . 1 Ngòải trựỗng Jòhn Fòstêr Dullês xêm Hiêp định lả môt bừớc giạt lui quản tròng chò chính sảch đối ngòải cuả Mý Sêcrêtảrý Dullês .