Kiến thức: Giúp sinh viên hiểu rõ tính chất và nắm được các dạng đồ thị hàm số. Giúp cho sinh viên nắm được các phép suy luận đồ thị (phép đối xứng – phép tịnh tiến). Qua đó giúp sinh viên giảng dạy tốt các nội dung có liên quan trong chương trình toán phổ thông. | BÀI: PHÉP SUY ĐỒ THỊ MỤC ĐÍCH – YÊU CẦU: Kiến thức: Giúp sinh viên hiểu rõ tính chất và nắm được các dạng đồ thị hàm số. Giúp cho sinh viên nắm được các phép suy luận đồ thị (phép đối xứng – phép tịnh tiến). Qua đó giúp sinh viên giảng dạy tốt các nội dung có liên quan trong chương trình toán phổ thông. 2. Kỹ năng: Xác định được các phép suy luận đồ thị. Vẽ được các dạng đồ thị hàm số. Rèn luyện kĩ năng ra đề kiểm tra có liên quan đến nội dung này. 3. Thái độ: Thái độ nghiêm túc, tích cực, chủ động trong học tập. B. NỘI DUNG: 1 ĐỒ THỊ HÀM SỐ CHỨA DẤU GIÁ TRỊ TUYỆT ĐỐI 2 PHÉP SUY ĐỒ THỊ (PHÉP ĐỐI XỨNG - PHÉP TỊNH TIẾN) Để xác định đồ thị của hàm số có chứa giá trị tuyệt đối (trong những trường hợp khác), thì ta bỏ dấu giá trị tuyệt đối. Khi đó ta được hàm số được cho bởi nhiều công thức. Đồ thị hàm số này gồm nhiều phần, mỗi phần ứng với đồ thị của từng hàm số tạo thành trên một tập hợp xác định. Lưu ý: 2. Với và đây là hàm số chẵn nên đồ thị đối xứng qua Oy. Do vậy ta có: 1. Với nên ta có: 1 ĐỒ THỊ HÀM SỐ CHỨA DẤU GIÁ TRỊ TUYỆT ĐỐI 1. Đồ thị hàm số: Phần 1: Là phần đồ thị y = f(x) ứng với Phần 2: Là phần đối xứng qua Ox của phần đồ thị y = f(x) ứng với y 0 b > 0) Theo trục Ox sang phải a đơn vị Qua Ox Qua Gốc O Qua Oy Theo trục Ox sang trái a đơn vị xuống dưới b đơn vị Theo trục Oy lên trên b đơn vị Theo trục Oy Giải: Bài tập 2: Khi tịnh tiến (C) lên trên 3 đơn vị, ta được đồ thị (C1) của hàm số f1. Tịnh tiến (C1) sang trái 1 đơn vị, ta được đồ thị (C2) của hàm số f2. Tịnh tiến (C2) sang phải 3 đơn vị rồi xuống dưới 1 đơn vị, ta được đồ thị (C3) của hàm số f3. Hãy xác định f1, f2, f3. Vẽ đồ thị (C), (C1), (C2), (C3) và xác định phép tịnh tiến biến (C) thành (C3). Xác định f1, f2, f3: (C): (C1): (C2): (C3): Đồ thị: Gọi (C) là ĐTHS Tịnh tiến (C) sang phải 2 đơn vị rồi lên trên 2 đơn vị, ta được (C3) Bài tập 3: Vẽ đồ thị hai hàm số và trên cùng mặt phẳng tọa độ và nêu nhận xét về quan hệ giữa chúng. Giải: Nhận xét mối quan hệ giữa hai đồ thị hàm số này: Ta tịnh tiến sang trái hai đơn vị (được ĐTHS y = |x|) Rồi tịnh tiến tiếp xuống dưới 3 đơn vị thì được ĐTHS y = |x| - 3 Từ ĐTHS y = |x – 2|: Giải: Bài tập 4: Đồ thị hàm số được suy ra từ đồ thị hàm số như thế nào? Ta có: Do vậy: Đ/xứng Qua Ox Tịnh tiến lên trên 1 đơn vị Đồ thị Tịnh tiến sang phải 1 đơn vị Ngoài ra: Sinh viên có thể vận dụng phép suy luận đồ thị để rèn luyện khả năng ra đề kiểm tra. VD: Từ đồ thị (C) của hàm số Có thể suy ra đồ thị (C1) của hàm số (C2) của hàm số (C3) của hàm số Mục đích của việc này là đảm bảo mức độ của đề bài là như nhau khi cho nhiều đề kiểm tra. BAØI HOÏC ÑEÁN ÑAÂY LAØ HEÁT Cám ơn quý thầy cô và các bạn đã theo dõi! TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO!
