Tài liêu tham khảo môn Cơ học đất_ Chương " Những định luật cơ bản của cơ học đất", dành cho sinh viên đang theo học ngành địa chất. | CHƯƠNG 2 NHŨNG ĐỊNH LUẬT cơ BẢN CỦA cơ HỌC ĐÁT . KHẤINIỆM Như đã biết trong chương 1 đối tượng nghiên cứu của cơ học đất là đất tự nhiên. Đó là một vật thể rời phân tán và có cấu trúc phức tạp. Đặc điểm chủ yếu là trong đất ngoài các hạt khoáng còn có lỗ rỗng chứa nước và khí ngoài ra giữa các hạt có hên kết với sức bền yếu hơn sức bền của hạt. Khi chịu tác dụng của ngoại lực các hạt đất có thể dịch chuyển và trượt lên nhau các lỗ rỗng có thể bị thu hẹp và nước lỗ rỗng thoát ra ngoài các liên kết cấu trúc có thể bị phá huỷ. Những hiện tượng cơ học này là đặc thù của vật thể phân tán như đất mà cơ học môi trường liên tục không xét đến. Cơ học đất sẽ xem xét các quy luật cơ học đó bao gồm 3 định luật cơ bản đó là Định luật nén xem xét sự nén chặt của đất dưới tác dụng của tải trọng. Định ỉuật thấm xem xét quan hệ giữa áp lực thấm với vận tốc thấm nước qua các lỗ rỗng của đất. Định luật về ứng ỉực cắt giới hạn gọi tắt ỉà định luật cắt xác định quan hệ giữa áp lực và cường độ của đất khi trượt. Bằng cách vận dụng những phương trình của cơ học lý thuyết có liên quan với những định luật cơ học của vật thể phân tán kết hợp với kết quả nghiên cứu thí nghiệm chúng ta thiết lập được mối quan hệ giữa tải trọng ngoài với các chỉ tiêu cơ học của đất. Các chỉ tiêu cơ học xác định được trong những điều kiện chịu tải nhất định của đất sẽ là cơ sở cho các tính toán ổn định và biến dạng sẽ xét đến trong các chương tiếp theo. . HIỆN TƯỢNG NÉN CỦA ĐẤT ĐỊNH LUẶT NÉN . Hiện tượng nén đất Để tính toán nền nhà và công trình theo biến dạng cần phải xác định khả năng nén lún của đất nền. Thực tế đất có thể bị nén lún do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng người ta thường gặp ba nguyên nhân sau - Do biến dạng nén của bản thân hạt - Do giảm độ rỗng của đất dưới tác dụng của tải trọng - Do thay đổi trạng thái vật lý ví dụ khi sấy khô đất Trong thực tế xây dựng người ta chỉ tính toán lún cho nền theo nguyên nhân thứ 2. Sự nén chặt do giảm thể tích lỗ rỗng phụ thuộc cả vào đất loại .
