Bài viết khái lược về nguồn gốc và quá trình phát triển của chú giải học, và thử vận dụng một số phương pháp, nguyên tắc của nó vào việc phát hiện và điều chỉnh một số nhầm lẫn, bất cập đã từng có trong cách hiểu và giải thích các văn bản triết học kinh điển. | Chú giải học với việc phát hiện một số nhầm lẫn trong cách hiểu và giải thích các văn bản triết học kinh điển NguyÔn TÊn Hïng(*) Tãm t¾t: C¸c v¨n b¶n kinh ®iÓn triÕt häc ra ®êi trong nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö nhÊt ®Þnh vµ c¸ch chóng ta mét thêi gian kh¸ dµi, do ®ã th−êng ®−îc hiÓu vµ vËn dông sai lÖch, ®· g©y ra nhiÒu t¸c h¹i kh«ng nhá. VËy lµm thÕ nµo ®Ó hiÓu ®óng thùc chÊt ý nghÜa cña t− t−ëng cña c¸c v¨n b¶n kinh ®iÓn? Chó gi¶i häc (hay th«ng diÔn häc - hermeneutics) ®· nghiªn cøu vµ tr¶ lêi cho c©u hái nµy. Bµi viÕt kh¸i l−îc vÒ nguån gèc vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña chó gi¶i häc, vµ thö vËn dông mét sè ph−¬ng ph¸p, nguyªn t¾c cña nã vµo viÖc ph¸t hiÖn vµ ®iÒu chØnh mét sè nhÇm lÉn, bÊt cËp ®· tõng cã trong c¸ch hiÓu vµ gi¶i thÝch c¸c v¨n b¶n triÕt häc kinh ®iÓn. Tõ khãa: Chó gi¶i häc, Th«ng diÔn häc, HiÖn t−îng häc chó gi¶i, V¨n b¶n kinh ®iÓn I. Kh¸i niÖm vµ nguån gèc lÞch sö cña chó gi¶i häc(*) ThuËt ng÷ chó gi¶i häc Hermeneutics trong tiÕng Anh, hermēneutikos trong tiÕng Hy L¹p - cã nguån gèc tõ ®éng tõ hermēneuein: gi¶i thÝch, lµm s¸ng tá. Hermeneutics ®−îc dÞch ra tiÕng ViÖt b»ng nhiÒu c¸ch: “Chó gi¶i häc”, “Th«ng diÔn häc”, “Gi¶i thÝch häc”, “T−êng gi¶i häc”. Gi¸o s− TrÇn V¨n §oµn dïng tõ “Th«ng diÔn häc” víi nghÜa th«ng hiÓu vµ diÔn ®¹t. ThuËt ng÷ “Th«ng diÔn häc” còng ®−îc Lª TuÊn Huy sö dông ®Ó dÞch cuèn s¸ch “Th«ng diÔn häc cña Hªghen” (Hegel’s (*) ., ViÖn nghiªn cøu kinh tÕ - x· héi, Tr−êng §¹i häc Duy T©n, thµnh phè §µ N½ng; Email: ngthung46@ Hermeneutics) cña Paul Redding(*). Trong bµi nµy, chóng t«i dïng “chó gi¶i häc”, thuËt ng÷ ®−îc sö dông trong Héi th¶o khoa häc quèc tÕ ®−îc tæ chøc vµo th¸ng 7/2015: “NhËn thøc chó gi¶i häc vÒ triÕt häc kinh ®iÓn trong thêi ®¹i ngµy nay”(**). Trong cuèn Chó gi¶i häc: Nh÷ng nguyªn t¾c vµ quy tr×nh gi¶i thÝch Kinh Th¸nh, t¸c gi¶ Henry A. Virkler chØ ra: “Tõ hermeneutics ®−îc biÕt lµ (*) §¸ng lÏ nªn dÞch lµ “Th«ng diÔn häc vÒ Hªghen”, tøc lµ th«ng hiÓu, diÔn gi¶i Hªghen d−íi gãc ®é “Th«ng diÔn .
