Bài giảng Thủy nông Chương 3 Bốc thoát hơi & nhu cầu nước cây trồng trình bày các nội dung chính như: định nghĩa, các yếu tố ảnh hưởng, các phương pháp xác định bốc thoát hơi, nhu cầu nước cây trồng. | Chương 3: BỐC THOÁT HƠI & NHU CẦU NƯỚC CÂY TRỒNG ---o0o--- NỘI DUNG ĐỊNH NGHĨA. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG. CÁC PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH BỐC THOÁT HƠI. NHU CẦU NƯỚC CÂY TRỒNG. I. ĐỊNH NGHĨA BỐC THOÁT HƠI (BTH) LÀ GÌ? BTH = BỐC HƠI + THOÁT HƠI BỐC HƠI (EVAPORATION): NƯỚC BỐC HƠI TỪ BỀ MẶT ĐẤT, BỀ MẶT NƯỚC (HIỆN TƯỢNG VẬT LÝ). 2. THOÁT HƠI (TRANSPIRATION): NƯỚC THOÁT RA NGOÀI TỪ KHỔNG CỦA LÁ (HIỆN TƯỢNG SINH LÝ, CÂY CÓ THỂ KIỂM SOÁT). 3. TÓM LẠI, BỐC THOÁT HƠI LÀM LƯỢNG NƯỚC TRONG ĐẤT (ĐỘ ẨM ĐẤT) MẤT ĐI (GIẢM DẦN). II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG YẾU TỐ KHÍ TƯỢNG. - ÁNH SÁNG, NHIỆT ĐỘ, GIÓ (THUẬN). - ÁP SUẤT KHÔNG KHÍ, ẨM ĐỘ KHÔNG KHÍ (NGHỊCH). 2. YẾU TỐ CÂY TRỒNG. - RỄ, LÁ, LOẠI CÂY, THỜI GIAN SINH TRƯỞNG. 3. YẾU TỐ LÀM ĐẤT: - CÓ CÀY ẢI, KHÔNG CÓ CÀY ẢI. 4. CÁC YẾU TỐ KHÁC: - PHƯƠNG PHÁP TƯỚI, MẬT ĐỘ CÂY, III. CÁC PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH BỐC THOÁT HƠI PHƯƠNG PHÁP ĐO TRỰC TIẾP: - CHẬU NHỎ, THỦY TIÊU KẾ. 2. PHƯƠNG PHÁP LÔ THỰC NGHIỆM - THÍ NGHIỆM 1 YẾU TỐ (NƯỚC) 3. PHƯƠNG PHÁP GIÁN TIẾP (DÙNG CÔNG THỨC) - PENMAN. - RADIATION (BỨC XẠ). - BLANEY – CRIDDLE. - CHẬU BỐC HƠI LOẠI A (*). THỦY TIÊU KẾ (LYSIMETER) THÙNG CHỨA BỘ CẢM BIẾN Thủy tiêu kế 3 thùng (dùng cho Lúa) 1m Kín đáy Thẩm lậu Bốc hơi 1. DÙNG THỦY TIÊU KẾ (LYSIMETER) NGUYÊN TẮC: BTH (ETc) = TL1 – TL2 HOẶC BTH (ETc) = TT1 – TT2 ƯU KHUYẾT ĐIỂM: KHÔNG ĐÚNG THỰC TẾ (NẾU CHẬU NHỎ)(?) KHÓ CHÍNH XÁC (NẾU THỜI GIAN NGẮN) 2. DÙNG LÔ THỰC NGHIỆM - ĐÂY LÀ THÍ NGHIỆM 1 YẾU TỐ (NƯỚC), VỚI CÁC NGHIỆM THỨC VỀ LƯỢNG NƯỚC KHÁC NHAU. - NGHIỆM THỨC NÀO CHO NĂNG SUẤT CAO NHẤT , ĐÓ LÀ YẾU TỐ TỐT NHẤT. 3. PHƯƠNG PHÁP GIÁN TIẾP (DÙNG CÔNG THỨC) DÙNG CHẬU BỐC HƠI LOẠI A. NGUYÊN TẮC: ĐO BỐC THOÁT HƠI CHUẨN (ETo): LÀ BỐC HƠI QUA CÁNH ĐỒNG CỎ, ĐƯỢC TƯỚI NƯỚC ĐẦY ĐỦ, MỌC TỐT, PHỦ KHẮP CÁNH ĐỒNG. SAU ĐÓ CẮT NGẮN CÒN 10-15 cm. ETo = Kp * Ep trong đó: Kp: HỆ SỐ BỐC HƠI CỦA CHẬU (TRA BẢNG) Ep: BỐC HƠI HẰNG NGÀY CỦA CHẬU (DÙNG THƯỚC MÓC CÂU) BẢNG TRA HỆ SỐ Kp (TRƯỜNG HỢP A, ĐẶT TRÊN THẢM CỎ) RH (%) THAÁP ( I. ĐỊNH NGHĨA BỐC THOÁT HƠI (BTH) LÀ GÌ? BTH = BỐC HƠI + THOÁT HƠI BỐC HƠI (EVAPORATION): NƯỚC BỐC HƠI TỪ BỀ MẶT ĐẤT, BỀ MẶT NƯỚC (HIỆN TƯỢNG VẬT LÝ). 2. THOÁT HƠI (TRANSPIRATION): NƯỚC THOÁT RA NGOÀI TỪ KHỔNG CỦA LÁ (HIỆN TƯỢNG SINH LÝ, CÂY CÓ THỂ KIỂM SOÁT). 3. TÓM LẠI, BỐC THOÁT HƠI LÀM LƯỢNG NƯỚC TRONG ĐẤT (ĐỘ ẨM ĐẤT) MẤT ĐI (GIẢM DẦN). II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG YẾU TỐ KHÍ TƯỢNG. - ÁNH SÁNG, NHIỆT ĐỘ, GIÓ (THUẬN). - ÁP SUẤT KHÔNG KHÍ, ẨM ĐỘ KHÔNG KHÍ (NGHỊCH). 2. YẾU TỐ CÂY TRỒNG. - RỄ, LÁ, LOẠI CÂY, THỜI GIAN SINH TRƯỞNG. 3. YẾU TỐ LÀM ĐẤT: - CÓ CÀY ẢI, KHÔNG CÓ CÀY ẢI. 4. CÁC YẾU TỐ KHÁC: - PHƯƠNG PHÁP TƯỚI, MẬT ĐỘ CÂY, III. CÁC PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH BỐC THOÁT HƠI PHƯƠNG PHÁP ĐO TRỰC TIẾP: - CHẬU NHỎ, THỦY TIÊU KẾ. 2. PHƯƠNG PHÁP LÔ THỰC NGHIỆM - THÍ NGHIỆM 1 YẾU TỐ (NƯỚC) 3. PHƯƠNG PHÁP GIÁN TIẾP .
