Bài viết Chọn tạo dòng duy trì bất dục đực tế bào chất mới phục vụ triển lúa lai ở Việt Nam trình bày: Trong sản xuất lúa lai 3 dòng, việc tạo ra nguồn duy trì bất dục tế bào chất (dòng B) phù hợp với vùng sinh thái, có đặc điểm nông sinh học tốt phục vụ cho phát triển lúa lai là vô cùng cần thiết. Thí nghiệm đã tiến hành lai hữu tính giữa các dòng duy trì bất dục đực tế bào chất gồm các tổ hợp lai BoB x IR58025B và II32B x IR58025B,. . | J. Sci. & Devel. 2015, Vol. 13, No. 8: 1352-1359 Tạp chí Khoa học và Phát triển 2015, tập 13, số 8: 1352-1359 CHỌN TẠO DÒNG DUY TRÌ BẤT DỤC ĐỰC TẾ BÀO CHẤT MỚI PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN LÚA LAI Ở VIỆT NAM Bùi Viết Thư1*, Vũ Thị Thu Hiền2, Nguyễn Thị Trâm3 1 NCS Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam 2 Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam 3 Viện Nghiên cứu và Phát triển cây trồng, Học viện Nông nghiệp Việt Nam Email*: buithu2002@ Ngày gửi bài: Ngày chấp nhận: TÓM TẮT Trong sản xuất lúa lai 3 dòng, việc tạo ra nguồn duy trì bất dục tế bào chất (dòng B) phù hợp với vùng sinh thái, có đặc điểm nông sinh học tốt phục vụ cho phát triển lúa lai là vô cùng cần thiết. Thí nghiệm đã tiến hành lai hữu tính giữa các dòng duy trì bất dục đực tế bào chất gồm các tổ hợp lai BoB x IR58025B và II32B x IR58025B. Áp dụng phương pháp chọn lọc phả hệ từ thế hệ F2 theo các tiêu chí thấp cây, ngắn ngày, tỷ lệ thò vòi nhụy và độ phong phú phấn cao, dạng hình đẹp, đẻ khỏe. Đến vụ Xuân 2012 (thế hệ F6) đã chọn được 25 dòng B mới từ tổ hợp lai BoB x IR58025B và 23 dòng B mới từ tổ hợp lai II32B x IR58025B. Các dòng B mới triển vọng này đều mang nhiều đặc điểm tốt như TGST ngắn, bông to, số bông/khóm cao, tỷ lệ thò vòi nhụy và độ phong phú phấn cao, thấp cây, chất lượng hạt tốt như các dòng 1-2, 1-8, 1-12, 2-7, 2-8 và 2-18. Khi lai thử giữa các dòng B mới triển vọng với dòng mẹ bất dục đực IR58025A cho kết quả hầu hết con lai của chúng có tỷ lệ bất dục 100%. Như vậy, có thể phát triển dòng B mới bằng cách lai giữa hai dòng B duy trì cho hai loại tế bào chất khác nhau nhằm tạo ra nguồn vật liệu để lai tạo dòng CMS mới trong chọn tạo lúa lai 3 dòng ở Việt Nam. Từ khoá: Ba dòng, CMS, dòng B mới, lúa lai. Breeding of New Maintainer Lines for Development of CMS in Hybrid Rice Breeding in Viet Nam ABSTRACT In three-line hybrid rice system, the development of new maintainer lines (B lines) suitable to ecological conditions with good .
