Nhiên liệu sinh học (NLSH) được coi là một trong những giải pháp ưu tiên trong việc thay thế dần các nhiên liệu khoáng. Mặc dù vậy, trong những thập kỷ vừa qua NLSH đã trải qua không ít “thăng trầm” và đến giờ vẫn chưa thể vươn lên vị trí xứng đáng như kỳ vọng. | KH&CN nước ngoài Nhiên liệu sinh học bền vững: Hướng phát triển và thách thức Hồ Sĩ Thoảng Nhiên liệu sinh học (NLSH) được coi là một trong những giải pháp ưu tiên trong việc thay thế dần các nhiên liệu khoáng. Mặc dù vậy, trong những thập kỷ vừa qua NLSH đã trải qua không ít “thăng trầm” và đến giờ vẫn chưa thể vươn lên vị trí xứng đáng như kỳ vọng. Nguyên nhân là do sự phát triển của NLSH thế hệ thứ nhất chủ yếu được dựa vào những nguyên liệu có nguồn gốc lương thực - thực phẩm hoặc có khả năng cạnh tranh với lương thực - thực phẩm. Chính vì vậy thế giới đang chuyển hướng sang phát triển NLSH thế hệ thứ 2 (dựa trên các quá trình chuyển hóa sinh khối có nguồn gốc không cạnh tranh với sản xuất lương thực - thực phẩm), hay còn gọi là NLSH bền vững với nhiều gian nan, thách thức nhưng hứa hẹn một tương lai tươi sáng. Mở đầu Hiện nay, việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo thay thế dần các nhiên liệu khoáng là giải pháp hết sức cấp bách để giảm thiểu tác hại của biến đổi khí hậu do phát thải dioxide carbon làm trái đất nóng lên. Năng lượng mặt trời và năng lượng gió hiện đang được các quốc gia, trong đó có Việt Nam, tăng cường đầu tư phát triển. Theo thống kê của BP [1], hiện nay, không tính đến các nhiên liệu thô như củi, than gỗ hay các chất đốt khác, các nhiên liệu khoáng chiếm tỷ lệ trên 85% cân bằng năng lượng toàn cầu, còn lại là tỷ phần của các dạng năng lượng khác, gồm thủy điện, điện hạt nhân, năng lượng mặt trời, năng lượng gió và NLSH. 56 Tuy nhiên, các dự báo đều cho thấy, trạng thái cân bằng năng lượng sẽ thay đổi dần nhờ sự tăng trưởng tỷ phần các dạng năng lượng tái tạo mà trước hết là năng lượng mặt trời, năng lượng gió và NLSH. Mặc dù đã được các nhà chế tạo ô tô sử dụng từ cuối thế kỷ IXX, nhưng NLSH gần như bị lãng quên do không cạnh tranh được với sự xuất hiện của các sản phẩm dầu mỏ với giá rẻ hơn và tiện lợi hơn trong sử dụng. Do đó, chỉ từ khi có khủng hoảng dầu mỏ vào năm 1973 do chiến tranh ở Trung Đông gây ra, một số nhà sản
