Là một trong những đại diện xuất sắc nhất của Thiền học Việt Nam thời Trần, vua Trần Thái Tông với tác phẩm Khóa hư lục đã thể hiện sâu sắc quan niệm nhập thế, gắn đạo với đời của ông không chỉ về phương diện lý luận, mà cả về phương diện hành động thực tiễn. | Tư tưởng nhập thế trong triết học Phật giáo Trần Thái Tông 36 Nghiên cứ u Tôn giáo. Sô ́ 5 - 2016 NGUYỄN NGỌC PHƯỢNG TƯ TƯỞNG NHẬP THẾ TRONG TRIẾT HỌC PHẬT GIÁO TRẦN THÁI TÔNG Tóm tắt: Là một trong những đại diện xuất sắc nhất của Thiền học Việt Nam thời Trần, vua Trần Thái Tông với tác phẩm Khóa hư lục đã thể hiện sâu sắc quan niệm nhập thế, gắn đạo với đời của ông không chỉ về phương diện lý luận, mà cả về phương diện hành động thực tiễn. Tư tưởng nhập thế của ông không chỉ được vận dụng vào việc trị nước an dân, xây dựng và củng cố các mặt đời sống kinh tế, văn hóa - xã hội ngày một hoàn thiện hơn so với thời Lý trước đó, mà đặc biệt hơn nó còn được vận dụng vào cuộc kháng chiến chống giặc Nguyên Mông lần thứ nhất, làm nên chiến thắng hào hùng của dân tộc. Nét đặc sắc trong tư tưởng nhập thế này đã đưa tên tuổi của Trần Thái Tông xứng đáng là ngọn đuốc sáng của Thiền học Việt Nam vào thế kỉ XIII. Từ khóa: Đời Trần, nhập thế, Phật giáo, triết học, tư tưởng. 1. Mở đầu Trong vườn thiền Việt Nam, Trần Thái Tông là người đã tạo nên một bước ngoặt lịch sử, thu về một mối những tản mác về mặt tư tưởng cuối thời Lý đầu thời Trần, tạo tiền đề cho sự ra đời của thiền phái Trúc Lâm Yên Tử về sau . Ngoài ra, người đời biết đến Trần Thái Tông còn với tư cách một vị vua anh minh, một nhà quân sự tài ba, một nhà văn, nhà thơ, một nhà tư tưởng lớn của dân tộc. Về tiểu sử và gia thế của vua Trần Thái Tông được Đại Việt sử ký toàn thư ghi lại như sau: Trần Thái Tông họ Trần, tên húy là Cảnh, là con thứ của Trần Thừa, sinh ngày 16 tháng 6 năm Mậu Dần, Kiến Gia thứ 8 triều Lý (1218). Tổ tiên của vua là người đất Mân, có người nói là ở Quế Lâm đến ở hương Tức Mặc, phủ Thiên Trường (thuộc tỉnh Nam Định ngày nay) và là một gia tộc có thế lực trong vùng, dựa trên cơ sở kinh tế vững chắc là nghề đánh cá. Năm lên 8 tuổi, Trần Cảnh được người chú họ là Trần Thủ Độ đưa vào cung làm chức Chi hậu chính chi ứng cục Trường
