Trong nghiên cứu này, cơ chế tiến hóa và nhân rộng của họ gen mã hóa tiểu phần yếu tố nhân-YA (NF-YA) đã được phân tích trên hệ gen cam ngọt (Citrus sinensis). Trong số 6 gen CsNF-YA, 1 cặp gen lặp, CsNF-YA3 và CsNFYA6 đã được xác định với mức tương đồng ở cấp độ nucleotit đạt 57,6%. | Nghiên cứu cơ chế tiến hóa của họ gene mã hóa tiểu phần Nuclear factor-YA ở cam ngọt (Citrus sinensis) Tạp chí Khoa học Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam - Số 2(87)/2018 NGHIÊN CỨU CƠ CHẾ TIẾN HÓA CỦA HỌ GENE MÃ HÓA TIỂU PHẦN NUCLEAR FACTOR-YA Ở CAM NGỌT (Citrus sinensis) Chu Đức Hà1, La Việt Hồng2, Nguyễn Ngọc Huyền1,2 TÓM TẮT Trong nghiên cứu này, cơ chế tiến hóa và nhân rộng của họ gen mã hóa tiểu phần yếu tố nhân-YA (NF-YA) đã được phân tích trên hệ gen cam ngọt (Citrus sinensis). Trong số 6 gen CsNF-YA, 1 cặp gen lặp, CsNF-YA3 và CsNF- YA6 đã được xác định với mức tương đồng ở cấp độ nucleotit đạt 57,6%. Sự kiện gen lặp này xuất phát từ 2 nhiễm sắc thể chứng tỏ hiện tượng lặp gen trên các nhiễm sắc thể khác nhau có thể là nguyên nhân chính để giải thích cho sự nhân rộng của họ gen CsNF-YA ở cam ngọt. Tính toán giá trị Ka/Ks cho thấy chọn lọc tự nhiên đã kìm hãm đột biến điểm xảy ra trên cặp gen lặp nhằm giữ nguyên vẹn cấu trúc gen trong suốt 54,75 triệu năm trước. Phân tích cấu trúc protein đã xác định được 1 đoạn tương đồng chung nằm trong vùng chức năng của họ NF-YA ở thực vật, trong khi 4 đoạn tương đồng còn lại được dự đoán có thể đặc trưng cho họ NF-YA ở cam ngọt. Từ khóa: Cam ngọt, Citrus sinensis, tiến hóa, Nuclear factor-YA, tin sinh học I. ĐẶT VẤN ĐỀ đó có thể gợi ý về vai trò của NF-YA liên quan đến Yếu tố nhân Y (Nuclear factor Y, NF-Y) được biết tính chống chịu trên đối tượng cây ăn quả này. đến là một nhóm nhân tố phiên mã phổ biến ở hầu II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU hết sinh vật nhân chuẩn. Cấu trúc từ 3 tiểu phần riêng biệt, NF-YA, NF-YB và NF-YC, nhân tố NF-Y . Vật liệu nghiên cứu đã được chứng minh có thể tham gia vào rất nhiều Hệ gen và hệ protein của cam ngọt,
