Lỗ trắng - đen là một đối tượng vật lý vĩ mô mới mà mô hình Vector cho trường hấp dẫn dự đoán tồn tại trong vũ trụ. Trong bài báo này, chúng tôi nghiên cứu chuyển động xuyên tâm của hạt thử nghiệm thành một lỗ trắng - đen. Kết quả cho thấy khi hạt tiếp cận lỗ đen từ bên ngoài, chúng ta thu được kết quả tương tự khi hạt tiếp cận lỗ đen Schwarzschild trong lý thuyết Einstein, nhưng khi vật thể co lại và trở thành lỗ trắng, kết quả có những khác biệt thú vị. | Chuyển động xuyên tâm của hạt vào lỗ đen - trắng trong mô hình hấp dẫn véctơ Journal of Thu Dau Mot university, No1(3) – 2012 CHUYEÅN ÑOÄNG XUYEÂN TAÂM CUÛA HAÏT VAØO LOÃ ÑEN – TRAÉNG TRONG MOÂ HÌNH HAÁP DAÃN VEÙCTÔ Voõ Vaên ÔÙn(1), Phaïm Lan Anh(2) (1) Tröôøng Ñaïi hoïc Thuû Daàu Moät; (2) Tröôøng Ñaïi hoïc Khoa hoïc Töï nhieân – Ñaïi hoïc Quoác gia TP. Hoà Chí Minh TOÙM TAÉT Loã ñen – traéng laø moät ñoái töôïng vaät lí vó moâ môùi ñöôïc Moâ hình haáp daãn veùctô tieân ñoaùn toàn taïi trong vuõ truï. Trong baøi baùo naøy, chuùng toâi khaûo saùt chuyeån ñoäng xuyeân taâm cuûa moät haït thöû khi noù ñi vaøo trong loã ñen – traéng. Keát quaû cho thaáy khi haït tieäm caän ñeán loã ñen töø ngoaøi ta thu ñöôïc caùc keát quaû gaàn gioáng nhö khi haït tieäm caän loã ñen Schwarzschild trong thuyeát Einstein, nhöng khi vaät theå co laïi vaø thaønh loã traéng, söï tieäm caän cuûa haït coù nhieàu ñieåm khaùc bieät lí thuù. Töø khoaù: loã ñen – traéng, chuyeån ñoäng xuyeân taâm, moâ hình haáp daãn veùctô * 1. Môû ñaàu Loã ñen laø moät vaät theå vó moâ kyø laï ñöôïc Lí thuyeát töông ñoái roäng cuûa Einstein tieân ñoaùn toàn taïi vaø ñaõ ñöôïc caùc quan saùt thieân vaên xaùc nhaän. Phöông trình Einstein cho moái lieân heä giöõa khoâng – thôøi gian vaø vaät chaát trong trong Thuyeát töông ñoái roäng laø: 1 8 G R g R T (1) 2 c4 ÔÛ ñaây R laø tenxô ñoä cong Riemann, R laø ñoä cong voâ höôùng, g laø tenxô meâtric cuûa khoâng - thôøi gian, T laø tenxô naêng – xung löôïng cuûa vaät chaát. Moät nghieäm cuûa (1) cho vuøng khoâng gian beân ngoaøi moät vaät theå ñoái xöùng caàu , khoâng quay, khoâng tích ñieän laø meâtric Schwarzschild : 1 r 2 rS ds 1 S 2 dt 1 dr r d 2 2 2 (2) r r Vôùi rS 2GM ñöôïc goïi laø baùn kính Schwar-zschild. c2 Töø bieåu thöùc cuûa meâtric (2) ta thaáy raèng, khi vaät theå co daàn laïi döôùi taùc duïng cuûa löïc haáp daãn ñeán baùn
