Bài báo tóm tắt kết quả nghiên cứu mô hình bài toán tối ưu phân phối dung tích phòng lũ hạ du cho các hồ chứa thủy lợi - thủy điện ở thượng lưu. Mô hình đã được áp dụng vào hệ thống hồ chứa Hòa Bình - Sơn La - Lai Châu trên dòng chính sông Đà và cho kết quả đáng tin cậy. | Tối ưu phân phối dung tích phòng lũ hạ du cho hệ thống hồ thủy điện TỐI ƯU PHÂN PHỐI DUNG TÍCH PHÒNG LŨ HẠ DU CHO HỆ THỐNG HỒ THỦY ĐIỆN Nguyễn Thượng Bằng ThS. Nguyễn Đình Nguyên Khoa Xây dựng Công trình thủy Trường Đại học Xây dựng Tóm tắt: Bài báo tóm tắt kết quả nghiên cứu mô hình bài toán tối ưu phân phối dung tích phòng lũ hạ du cho các hồ chứa thủy lợi - thủy điện ở thượng lưu. Mô hình đã được áp dụng vào hệ thống hồ chứa Hòa Bình - Sơn La - Lai Châu trên dòng chính sông Đà và cho kết quả đáng tin cậy. Summary: This paper summarizes the research results on the mathematical model for optimization allocation flood storage to the reservoirs in the up-stream. The model has been applied to Hoabinh - Sonla - Laichau on Da main river with the reliable result. 1. Đặt vấn đề Đối với hồ chứa thủy lợi - thủy điện, khi đảm nhận nhiệm vụ phòng chống lũ hạ du và để trống dung tích phòng lũ trong các tháng mùa lũ nhằm giảm thiểu tác hại của lũ đối với hạ du thì hiệu ích từ các nhiệm vụ khác, đặc biệt là nhiệm vụ phát điện của các hồ này lại giảm. Do đó, bài toán xác định và phân bổ dung tích phòng lũ hạ du cho hệ thống hồ là một bài toán phức tạp, liên quan đến nhiều biến vật lý và biến kinh tế, cần được đặt ra nghiên cứu một cách tổng quan, khoa học và có tính tự động hóa cao. Các giải pháp công trình và phi công trình nhằm giảm thiểu tác hại của lũ đối với hạ du bao gồm: a/ Xây dựng hệ thống đê điều và tường chắn lũ. b/ Xây dựng các hồ chứa điều tiết lũ. c/ Chỉnh trị lòng dẫn để tăng khả năng thoát lũ. d/ Xây dựng các công trình phân lũ và chuyển lũ. e/ Bảo vệ rừng đầu nguồn và rừng phòng hộ. g/ Tăng cường hệ thống đo mưa từ xa, đo đạc và cảnh báo lũ. h/ Tăng cường các biện pháp quản lý lưu vực. Nội dung của bài báo này đề cập tới mô hình tối ưu phân phối dung tích phòng lũ hạ du cho các hồ chứa thủy lợi - thủy điện ở thượng lưu, tức là khai thác phương pháp b. Đây là mô hình toán tối ưu khá phức .
