Mục tiêu của nghiên cứu này đánh giá tác động của thay đổi sử dụng đất và biến đổi khí hậu đến dòng chảy mặt và xói mòn trên quy mô lưu vực (50 ha) trong thời gian liên tục (từ 2001 đến 2017). | Tác động của sử dụng đất, khí hậu thời tiết đến dòng chảy và xói mòn tại lưu vực đồng cao Tạp chí Khoa học Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam - Số 12(97)/2018 TÁC ĐỘNG CỦA SỬ DỤNG ĐẤT, KHÍ HẬU THỜI TIẾT ĐẾN DÒNG CHẢY VÀ XÓI MÒN TẠI LƯU VỰC ĐỒNG CAO Phạm Đình Rĩnh1, Trần Đức Toàn1, Nguyễn Duy Phương1, Đỗ Duy Phái , Didier Orange2, Jean Luc Meaght3, Olivier Ribolzi3, C. Valentin3 1 TÓM TẮT Thay đổi sử dụng đất trong hoạt động sản xuất nông nghiệp và lượng mưa bất thường là nguyên nhân làm tăng/ giảm hệ số dòng chảy mặt và xói mòn đất trên đất dốc. Mục tiêu của nghiên cứu này đánh giá tác động của thay đổi sử dụng đất và biến đổi khí hậu đến dòng chảy mặt và xói mòn trên quy mô lưu vực (50 ha) trong thời gian liên tục (từ 2001 đến 2017). Kết quả cho thấy thay đổi sử dụng đất từ sắn thuần đến cỏ Brachacia, trồng rừng và bỏ hóa lâu năm đã ảnh hưởng đến hệ số dòng chảy theo hướng giảm dần từ 68% đến 30% xuống còn 20% và làm giảm lượng xói mòn từ 9,14 tấn/ha/năm (sắn) đến 4 tấn/ha/năm (cỏ Brachacia) và còn khoảng 2 tấn/ha/năm khi sử dụng đất của lưu vực là rừng trồng và rừng tái sinh. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ảnh hưởng của những trận mưa bất thường đến xói mòn là rất nghiêm trọng khi mà lượng xói mòn của một trận mưa bất thường bằng hơn 1 nửa tổng lượng đất xói mòn của năm nghiên cứu. Từ khóa : Xói mòn đất, thay đổi sử dụng đất, nông lâm kết hợp, lưu vực, đất dốc, lượng mưa I. ĐẶT VẤN ĐỀ và biến đổi khí hậu đến hệ số dòng chảy mặt và xói Những thay đổi nhanh chóng về canh tác nông mòn đất trong các giai đoạn sử dụng đất trên quy nghiệp trên đất dốc ở vùng Đông Nam Á nhằm đáp mô lưu vực. ứng nhu cầu lương thực do áp lực gia tăng dân số . Phạm vi nghiên cứu đã làm cho đất ngày càng trở lên thoái hóa (Fox and Nghiên cứu được thực hiện tại lưu vực Đồng Vogler, 2005 ; Bruijnzeel, ., 2004). Nghiên cứu ở dạng ô thửa nhỏ ở vùng Đông Nam Á, một số tác Cao, xã Tiến Xuân, huyện Thạch Thất, Hà nội, diện giả chỉ ra .
