Nghiên cứu này sử dụng phương pháp qui hoạch hóa thực nghiệm bằng đáp ứng bề mặt dựa trên kiểu tâm phức hợp với 3 biến là chất thải rắn ao tôm, mật rỉ đường và phân bò nhằm xác định ảnh hưởng của 3 yếu tố này đến lượng khí biogas sinh ra. Bằng cách sử dụng qui hoạch trực giao đối xứng, mỗi yếu tố tiến hành tại 3 mức (-1, 0, +1), kết quả đã đưa ra bảng ma trận thực nghiệm gồm 20 thí nghiệm, trong đó có 16 thí nghiệm tại tâm (qui hoạch toàn phần 24), 8 thí nghiệm tại điểm sao (2 thí nghiệm cho mỗi biến) và có 3 thí nghiệm lặp tại tâm, với 1 hàm mục tiêu là thể tích khí sinh ra trong mô hình xử lý. | Tối ưu hóa thành phần môi trường tạo khí biogas sinh học từ chất thải rắn ao tôm ở Miền Nam Việt Nam bằng phương pháp đáp ứng bề mặt (RSM) Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 4/2019 THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC TỐI ƯU HÓA THÀNH PHẦN MÔI TRƯỜNG TẠO KHÍ BIOGAS SINH HỌC TỪ CHẤT THẢI RẮN AO TÔM Ở MIỀN NAM VIỆT NAM BẰNG PHƯƠNG PHÁP ĐÁP ỨNG BỀ MẶT (RSM) OPTIMIZING THE BIOLOGICAL COMPOSITION OF BIOGAS FROM SHRIMP SOLID WASTE IN SOUTHERN VIETNAM BY RESPONSE SURFACE METHODOLOGY (RSM) Lê Thế Lương¹, Nguyễn Phúc Cẩm Tú¹, Nguyễn Thị Cẩm Tú¹ Ngày nhận bài: 28/07/2019; Ngày phản biện thông qua: 26/11/2019; Ngày duyệt đăng: 15/12/2019 TÓM TẮT Biogas - khí sinh học là sản phẩm khí được sinh ra từ quá trình phân huỷ các chất hữu cơ trong điều kiện kị khí với thành phần chủ yếu là khí methane. Nghiên cứu này sử dụng phương pháp qui hoạch hóa thực nghiệm bằng đáp ứng bề mặt dựa trên kiểu tâm phức hợp với 3 biến là chất thải rắn ao tôm, mật rỉ đường và phân bò nhằm xác định ảnh hưởng của 3 yếu tố này đến lượng khí biogas sinh ra. Bằng cách sử dụng qui hoạch trực giao đối xứng, mỗi yếu tố tiến hành tại 3 mức (-1, 0, +1), kết quả đã đưa ra bảng ma trận thực nghiệm gồm 20 thí nghiệm, trong đó có 16 thí nghiệm tại tâm (qui hoạch toàn phần 24), 8 thí nghiệm tại điểm sao (2 thí nghiệm cho mỗi biến) và có 3 thí nghiệm lặp tại tâm, với 1 hàm mục tiêu là thể tích khí sinh ra trong mô hình xử lý. 20 nghiệm thức được bố trí tương ứng trong 20 bình nuôi tối màu có thể tích 500 mL ở điều kiện kị khí và nhiệt độ phòng trong vòng 30 ngày. Nghiên cứu đã xác định được hàm lượng tối ưu của 3 yếu tố này cho quá trình tạo khí biogas theo tỉ lệ là phân tôm 96,7 gam: Mật rỉ đường 42,7 gam: Phân bò 34,4 gam. Thể tích khí thu được khi lên men với các thông số tối ưu nói trên là 1190,6 mL. Từ khóa: Biogas, chất thải ao tôm, RSM, xử lý chất thải rắn. ABSTRACT Biogas is the gas which produced by the process of decomposing organic substances under .
