"Bài giảng Hóa sinh - Chương 11: Hóa học hemoglobin" biên soạn với các mội dung đại cương cromoprotein, porphyrin, hemoglobin (HB), Hb - protein vận chuyển O2, cấu tạo hóa học Hb, cấu trúc của Hemoglobin, các loại Hemoglobin, tính chất của hemoglobin, tính chất enzyme của hemoglobin . | Chương 11 Hóa học Hemoglobin 1 Nội dung Đại cương Hemoglobin Hb 2 1. ĐẠI CƯƠNG Cromoprotein Protein phức tạp có nhóm ngoại là chất màu Flavoprotein Hemoglobin riboflavin Myoglobin Feritin Fe Chlorophyl Homocyanin Cytocrom Cu Catalase Porphyrin Cấu tạo hóa học Nhân cơ bản là porphin 4 vòng pyrol đánh số I II III IV chiều KĐH 4 cầu nối methylen ký hiệu a b g d Nhóm thế trên khung đánh số từ 1 đến 8 Porphyrin Cấu tạo hóa học Porphyrin nhân porphin nhóm thế Methyl M Acetyl A Propionyl P Vinyl V Porphyrin Tính chất Có màu Độ tan phụ thuộc số lượng nhóm carboxyl Tạo phức với kim loại Tính kiềm yếu N nhân pyrol tính acid nhóm COOH mạch nhánh . pHi 2. HEMOGLOBIN HB Hb - Protein vận chuyển O2 Kí hiệu Hb huyết sắc tố huyết cầu tố màu đỏ Hồng cầu người chứa 32 Hb 15g 100 ml máu toàn phần Vai trò Vận chuyển O2 CO2 hệ đệm quan trọng Cấu tạo hóa học Gồm 2 phần Protein thuần globin apoprotein Nhóm ngoại hem nhóm prosthetic Hem Là hợp chất gồm có nhân protoporphyrin IX gắn với sắt hóa trị II Fe2 Fe2 nằm ở trung tâm nối với 4 nguyên tử N của 4 vòng pyrol qua 4 liên kết 2 lk CHT và 2 lk phối trí Hem Fe2 còn 2 lk phối trí thẳng góc mp phân tử mỗi lk 1 phía Kết hợp globin Kết hợp O2 CO2 Hem Hem bị oxi hóa thành hematin khi đó Fe2 biến thành Fe3 Hematin kết tinh dạng muối tinh thể clohydrat đặc biệt tinh thể Hemin hay Teichman . Ứng dụng xác định vết máu trong pháp y Globin Ở người trưởng thành globin của Hb A gồm 4 chuỗi polypeptide có cấu trúc bậc I 2 chuỗi α mỗi chuỗi có 141 aa 2 chuỗi β mỗi chuỗi có 146 aa Các chuỗi gắn với nhau bằng tương tác không cộng hóa trị tạo thành 2 dimer αβ 1 và αβ 2 Globin Trong cấu trúc bậc II chuỗi α tạo nên 7 đoạn xoắn chuỗi β tạo nên 8 đoạn xoắn Mỗi đoạn xoắn từ 7 20 aa ký hiệu A B C Trong cấu trúc bậc III Các chuỗi α β cuộn khúc tại đoạn aa không xoắn Mỗi chuỗi polypeptid xoắn và cuộn khúc Hem tiểu đơn vị của Hb Về mặt không gian Globin tạo khe kỵ nước Hem vùi trong khe kỵ nước Tương tác bằng các lk ion Hydro Lực Van der waals Cấu trúc của .
