Đề tài nghiên cứu đã tìm hiểu lịch sử văn học viết về vấn đề cái chết ở những giai đoạn trước đó cũng như việc tìm hiểu nguồn gốc quan niệm về cái chết đã chi phối thái độ ứng xử trong suốt một thời gian dài của lịch sử văn học Việt Nam. | MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU . 01 1. Lí do chọn đề tài . 01 2. Lịch sử vấn đề . 02 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu . 09 4. Phƣơng pháp nghiên cứu . 10 5. Bố cục luận văn . 10 PHẦN NỘI DUNG . 11 CHƯƠNG 1 VẤN ĐỀ CÁI CHẾT TRONG LỊCH SỬ TƯ TƯỞNG VĂN HÓA PHƯƠNG ĐÔNG. . 11 giáo và tƣ tƣởng Xả thân thủ nghĩa . 12 . Phật giáo và cái nhìn liễu sinh tử. . 20 . Đạo giáo và quan niệm tề sinh tử. 25 Tiểu kết . 31 CHƢƠNG 2 KHÁI LƢỢC VẤN ĐỀ CÁI CHẾT TRONG VĂN HỌC VIỆT NAM TRƢỚC THẾ KỶ XVIII . 33 . Thơ Thiền sƣ Thái độ ung dung điềm tĩnh trƣớc cái chết . 34 . Thấm nhuần quan niệm thân xác là huyễn ảo cái chết là lẽ thƣờng . 35 . Cái nhìn vô úy trƣớc cái chết . 38 . Thơ văn nhà nho sẵn sàng chết để bảo toàn nghĩa lớn. . 44 . Trung thần tiết nghĩa vì nƣớc quên thân . 44 . Ngợi ca những tấm gƣơng liệt nữ . 52 Tiểu kết . 55 CHƯƠNG 3 SỰ PHÂN HÓA QUAN NIỆM VỀ VẤN ĐỀ CÁI CHẾT TRONG VĂN HỌC VIỆT NAM THẾ KỶ XVIII - ĐẦU XIX . 56 . Tiếp tục cái nhìn duy lý về vấn đề cái chết. . 56 . Cái nhìn chủ tình về vấn đề cái chết. . 65 . Tiếng khóc tình riêng ly biệt . 66 . Tiếng khóc đồng cảm thƣơng thân bạc mệnh . 80 . Cái nhìn trân trọng và bảo vệ quyền sống của thân xác . 87 Tiểu kết . 97 PHẦN KẾT LUẬN . 98 TÀI LIỆU THAM KHẢO . 101 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài. Thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX là thời kỳ văn học đạt tới đỉnh cao với những thành tựu rực rỡ nhất trong lịch sử văn học trung đại Việt Nam. Những nghiên cứu về văn học Việt Nam thế kỷ XVIII đầu XIX cho tới nay đã có thể khẳng định đƣợc một cách xác đáng và toàn diện vị trí của văn học giai đoạn này với những giá trị to lớn của nó trong tiến trình lịch sử văn học dân tộc. Điểm đặc sắc nhất của văn học giai đoạn này chính là sự khẳng định cuộc sống trần thế và đề cao tình cảm của con ngƣời với tƣ cách là một cá nhân đầy cảm xúc trong đời sống ấy. Thay thế cho mẫu hình lý tƣởng là thánh nhân quân tử chủ trƣơng khắc chế tình cảm đề cao lý trí trong văn học những thế kỷ trƣớc những con ngƣời
