Lễ hội Pơthi mặc dù là một lễ nghi tang ma, nhưng trên thực tế là một lễ hội lớn của người Jrai. Hơn thế nữa, lễ hội Pơthi còn biểu hiện cho những giá trị văn hoá đặc sắc, đặc biệt nhất là ý niệm về sự sống và cái chết thật độc đáo: “Pơthi để người chết được tái sinh” -một quan niệm rất đặc trưng của một số dân tộc ở Tây Nguyên và Đông Nam Á. | LỄ HỘI PƠTHI CỦA NGƯỜI JRAI ỞGIA LAI RƠLAN H HLƠNH Khoa Lịch sử Tóm tắt Lễ hội Pơthi mặc dù là một lễ nghi tang ma nhưng trên thực tế là một lễ hội lớn của người Jrai. Hơn thế nữa lễ hội Pơthi còn biểu hiện cho những giá trị văn hoá đặc sắc đặc biệt nhất là ý niệm về sự sống và cái chết thật độc đáo Pơthi để người chết được tái sinh -một quan niệm rất đặc trưng của một số dân tộc ở Tây Nguyên và Đông Nam Á. Để thể hiện ý niệm này người Jrai tiến hành một loạt nghi thức và sáng tạo nên những biểu tượng văn hoá hết sức tiêu biểu như nhà mồ tượng nhà mồ cùng với những sinh hoạt văn hoá mang đậm dấu ấn của người Jrai. Do vậy nếu mất đi lễ hội Pơthi cũng đồng nghĩa với việc mất đi không ít những giá trịvăn hoá của người Jrai. Từ khóa Pơthi Jrai Gia Lai 1. MỞ ĐẦU Pơthi lễ bỏ mả là một lễ hội lớn của đồng bào Tây Nguyên nói chung và người Jrai ở tỉnh Gia Lai nói riêng. Quan niệm của người Tây Nguyên là vạn vật hữu linh và một người khi đã chết thì đó chưa phải là chết mà họ chỉ mới tạm rời cõi sống để chuẩn bị sang thế giới Atâu ma quỷ . Trong thời gian chôn cất người sống vẫn chia của cải mang cơm nước để phục vụ hàng ngày. Cho đến khi chuẩn bị đầy đủ các vật cúng bò heo gà dê. người sống sẽ tiến hành tổ chức lễ Pơthi để vĩnh viễn chia tay không vướng bận với người chết nữa. Như vậy lễ hội Pơthi là một nghi thức đặc biệt trong phong tục tang ma của người Jrai ghi dấu sự đoạn giao giữa người sống với người chết - là cuộc chia ly cuối cùng giữa người sống và người chết. Bởi lẽ sau khi lễ hội kết thúc người thân của người chết sẽ chấm dứt việc thăm mộ. Đối với họ nghĩa vụ và tình cảm với người chết đã hoàn toàn hết. Trong nhiều năm trở lại đây cuộc sống của người Jrai so với truyền thống đã có nhiều thay đổi. Các lễ hội văn hoá của người Jrai nói chung và lễ hội Pơthi nói riêng cũng đang đứng trước những thử thách. Đặc biệt trong tầng lớp trẻ của người Jrai hiện nay gần như bị đồng hóa về nhiều mặt. Thậm chí một số con em Jrai không biết đến sự tồn tại của các lễ hội .
