Bài viết trình bày việc sử dụng các phép tính Feynman, quy tắc vàng Fermi, phương pháp Casimir để tính toán tốc độ phân rã của hạt Higgs. Đây là cách để phát hiện hạt Higgs thông qua các tín hiệu của hạt ra. Từ đó, tạo điều kiện để các nhà vậy lý thực nghiệm tìm được hạt Higgs tại máy gia tốc. | NGHIÊN CỨU SỰ PHÂN RÃ MỨC CÂY CỦA HẠT HIGGS NGUYỄN ĐĂNG HOÀNG PHÚC LÊ NGUYỄN HÀN CHÂU - PHẠM MỸ THUẬN Khoa Vật Lý Tóm tắt Hạt Higgs là hạt không xuất hiện ở điều kiện môi trường tự nhiên mà chúng chỉ được tạo ra hay phát hiện trong các vụ va chạm giữa các hạt với nhau ở vận tốc cực lớn. Nếu năng lượng từ sự va chạm này đủ lớn nó có thể chuyển sang những hạt vật chất nhỏ hơn. Do đó để có thể dò tìm hạt Higgs người ta cần mô phỏng lại những điều kiện như thế. Các điều kiện này chỉ có thể có ở những máy gia tốc có năng lượng rất cao như LHC. Hơn nữa Hạt Higgs có những đặt tính quan trọng khiến phản ứng của nó rất phức tap. Vì vậy trong bài này chúng tôi sử dụng các phép tính Feynman quy tắc vàng Fermi phương pháp Casimir để tính toán tốc độ phân rã của hạt Higgs. Đây là cách để phát hiện hạt Higgs thông qua các tín hiệu của hạt ra. Từ đó tạo điều kiện để các nhà vậy lý thực nghiệm tìm được hạt Higgs tại máy gia tốc. Từ khóa phân rã mức cây Higgs 1 GIỚI THIỆU Hạt Higgs là một hạt cơ bản trong mô hình chuẩn của ngành vật lý hạt và là một trong những loại hạt boson. Việc nghiên cứu tìm ra hạt Higgs đã giải thích cho nguyên nhân gây ra khối lượng quán tính và bất đối xứng trong các nhóm Gauge. Do hạt Higgs tồn tại trong thời gian vô cùng ngắn ngủi nên nó không thể phát hiện trực tiếp mà phải thông qua các sản phẩm phân rã của nó boson và fermion. Vì vậy trong thí nghiệm này ba quá trình khác nhau sẽ được nghiên cứu. Điều này đã cung cấp cho các nhà vật lý một cơ hội độc đáo để nghiên cứu đặc trưng của hạt Higgs. Do đó việc nghiên cứu sự phân rã mức cây của hạt Higss được đặt ra trong đề tài này là một vấn đề phức tạp nhưng rất cần thiết. Kết quả nghiên cứu thông qua các hạt nó sẽ phân rã ra có thể chứng minh cho sự xuất hiện của hạt Higgs trong sự va chạm. 2 MÔ HÌNH CHUẨN CỦA VẬT LÝ HẠT Mô hình chuẩn SM các lớp của các hạt cơ bản fermion boson gauge và các boson Higgs do đó có thể được phân biệt bởi một vài đặc trưng khác chẳng hạn như điện tích màu. Kỷ yếu Hội nghị Khoa
