Bài viết "Nghiên cứu tương quan giữa mất CS-137 và xói mòn đất tại Tây Nguyên" nghiên cứu chuẩn hóa được thực hiện trong năm 2009, tại 24 điểm, thuộc đất nâu đỏ trên nền đá bazan có độ dốc 20 – 25%, tại Lâm đồng. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết tại đây. | NGHIÊN CỨU TƢƠNG QUAN GIỮA MẤT CS-137 VÀ XÓI MÒN ĐẤT TẠI TÂY NGUYÊN Trình Công Tư1 Phan Sơn Hải 2 TÓM TẮT Đồng vị 137Cs xuất hiện trong khí quyển do các vụ thử vũ khí hạt nhân. Khi rơi xuống mặt đất 137Cs bị đất hấp thụ rất nhanh và không có khả năng giải hấp trong hầu hết các môi trường. Do đó sự phân bố lại 137Cs sau rơi lắng chủ yếu là do sự phân bố lại đất bề mặt gây ra và chúng đóng vai trò là chất chỉ thị cho quá trình xói mòn. Quan hệ chuẩn hóa giữa mất 137 Cs và sự xói mòn đất tại 24 điểm có độ dốc 20 -25 thuộc tỉnh Lâm Đồng được thể hiện qua phương trình hồi qui tuyến tính Y 20 123X1 0967. Phương trình được kiểm định tại 3 ô quan trắc ở Đak Lak và 2 ô tại Gia Lai kết quả cho sai số 7 3 35 8 . Quan hệ chuẩn hoá thực nghiệm đã được dùng để đánh giá tốc độ phân bố lại đất cho các lưu vực Buôn Yông và Ea Kao tỉnh Đak Lak. Kết quả cho thấy lượng đất mất hàng năm trên các lưu vực này biến động trong khoảng 3 44 - 26 38 tấn ha tùy thuộc vào điều kiện địa hình và thảm phủ. Từ khóa Cs tương quan xói mòn. 1. Đặt vấn đề Trong suốt hơn 20 năm qua nhiều nhà khoa học trên khắp thế giới đã bỏ ra khá nhiều công sức để nghiên cứu khả năng sử dụng các đồng vị phóng xạ tự nhiên và nhân tạo trong lĩnh vực xói mòn và trầm tích. Các đồng vị 137Cs và 7 Be 210Pb đã được ứng dụng thành công để nghiên cứu tốc độ xói mòn và trầm tích cũng như mô hình phân bố lại đất trên phạm vi lưu vực Walling 1998 Walling et al. 1999 Zapata and G. Agudo 2000 . Khi 137Cs rơi lắng xuống mặt đất chúng bị đất hấp thụ mạnh và rất nhanh bằng cách trao đổi vị trí với các nguyên tố khác và không có khả năng giải hấp trong hầu hết các môi trường Tamura 1964 Cremers et al. 1988 Robbins 1978 Olsen et al. 1986 . Do đó mọi sự phân bố lại của các đồng vị này sau rơi lắng chủ yếu do sự phân bố lại đất bề mặt gây ra và chúng đóng vai trò là chất chỉ thị cho quá trình xói mòn. 137Cs là đồng vị lý tưởng để nghiên cứu xói mòn và phân bố lại đất bề mặt trong một giai đoạn lịch sử khoảng 50 năm gần đây. 1 Trung tâm .
