Thuật ngữ estrogen (nội tiết tố nữ) bắt nguồn từ gốc Latin: “estrus” có nghĩa là động dục - vì nồng độ estrogen trong máu tăng rất cao ở động vật trong thời kỳ động dục. Estrogen là một loại hormon do một số cơ quan sinh dục nữ tiết ra. Đó là từ tế bào vỏ trong và tế bào hạt của nang noãn (hay nang trứng), thể vàng (hay còn gọi là hoàng thể) và nhau thai . Các thành phần này đều nằm ở buồng trứng, riêng nhau thai có ở tử cung trong thời kỳ có thai | TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM CHÍ MINH KHOA: CHĂN NUÔI-THÚ Y Chuyên đề: ESTROGEN Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên: Nguyễn Phước Nhuận Nguyễn Thị Hồng Linh -2008- I-Estrogen? Thuật ngữ estrogen (nội tiết tố nữ) bắt nguồn từ gốc Latin: “estrus” có nghĩa là động dục - vì nồng độ estrogen trong máu tăng rất cao ở động vật trong thời kỳ động dục. Estrogen là một loại hormon do một số cơ quan sinh dục nữ tiết ra. Đó là từ tế bào vỏ trong và tế bào hạt của nang noãn (hay nang trứng), thể vàng (hay còn gọi là hoàng thể) và nhau thai. Các thành phần này đều nằm ở buồng trứng, riêng nhau thai có ở tử cung trong thời kỳ có thai. Estrogen tồn tại tự nhiên trong cơ thể ở 3 dạng: 17β-estradiol estron estriol Trong đó 17β-estradiol là estrogen được bài tiết nhiều nhất và có tác dụng sinh học mạnh nhất. Còn estriol là estrogen yếu nhất, nó là dạng chuyển hóa của 17β-estradiol và estrone. Cả ba loại đều có bản chất hóa học là steroid được tổng hợp từ cholesterol. II-Cơ chế tác động kích thích sinh trưởng: Estrogen do những tế bào lớp áo trong (theca interna cells) của noãn nang bài tiết tế bào hoàng thể, rau thai cũng bài tiết estrogen và một lượng nhỏ do vỏ thượng thận và tinh hoàn bài tiết. + Đối với nữ: ++ Estrogen làm noãn nang phát triển và có vai trò quan trọng trong những biến đổi có chu kỳ của tử cung (làm dày niêm mạc tử cung), cổ tử cung cũng biến đổi tế bào âm đạo gây sừng hoá, những tế bào đa giác không có nhân. ++ Tạo đặc tính sinh dục thứ kỳ ở nữ. ++ Chuyển hoá: Tăng tổng hợp ARN thông tin, giữ muối và nước vừa phải. Phụ nữ lên cân, giữ muối và nước trước kinh nguyệt. Đối với nam: tác dụng tăng sinh làm cho tuyến tiền liệt, túi tinh, ống dẫn tinh phát triển; điều hoà bài tiết. III-Tình hình sử dụng hiện nay: Hiện nay trên thị trường có rất nhiều biệt dược (tên thuốc) có chứa estrogen. Hay gặp nhất là các loại viên thuốc tránh thai kết hợp (hoặc viên nén chỉ có riêng estrogen), loại gel hoặc dạng kem, loại nhũ tương hoặc miếng dán qua da của hãng TEDIS. Loại thuốc dạng uống thì phức tạp và độc hơn, nhưng do thuốc tác dụng đến toàn thân nên đạt kết quả nhanh. Tốt nhất là dùng thuốc bôi tại chỗ, bao gồm thuốc đặt âm đạo và bôi hoặc miếng dán qua da. Thuốc đặt âm đạo sẽ ngấm qua niêm mạc, làm niêm mạc âm đạo phát triển tốt, chứa nhiều glucogen, sau đó thuốc ngấm đến tạng đích. Thuốc dán hoặc bôi qua da được các mạch máu dưới da hấp thu từ từ rồi vào máu đi tới tạng đích. Ðường bôi qua da có nhiều ưu điểm hơn. IV-Tác hại trên sức khỏe người sử dụng : Nếu sử dụng không đúng chỉ định, theo dõi không tốt và điều trị kéo dài, có thể sẽ dẫn đến những hậu quả nguy hiểm. Những tác hại khi điều trị estrogen là làm quá sản nội mạc tử cung, gây nguy cơ ung thư nội tử cung; gây các bệnh vú như đau, cương vú, ung thư, làm tăng huyết áp, tăng các bệnh huyết khối. V-Các trường hợp không được sử dụng estrogen: - Những người trong gia đình có bà, mẹ, chị em bị ung thư vú, ung thư cổ tử cung. - Người ra huyết âm đạo nhưng chưa rõ nguyên nhân. - Người có khối u ở tử cung, cổ tử cung, buồng trứng, các bệnh về gan mật. - Phụ nữ có thai. - Người có các khối u lành và ác tính ở vú, lạc nội mạc tử cung, bệnh tim mạch, tai biến mạch máu não, tiểu đường, bệnh lupus ban đỏ.
