Các cuộc xâm lăng – Các vua Kushan – Đế quốc Gupta – Pháp Hiển qua Ấn Độ - Văn học phục hưng – Hung Nô vô Ấn Độ Harsha đại độ - Huyền Trang qua Ấn Độ thỉnh kinh Suốt một thời gian gần sáu trăm năm từ khi vua Açoka băng cho tới khi Đế quốc Gupta thành lập,. | Will Durant Lịch sử văn minh Ân Độ Người dịch Nguyễn Hiến Lê CHƯƠNG III B III. HOÀNG KIM THỜI ĐẠI Các cuộc xâm lăng - Các vua Kushan - Đế quốc Gupta - Pháp Hiển qua Ân Độ - Văn học phục hưng - Hung Nô vô Ân Độ -Harsha đại độ - Huyền Trang qua Ân Độ thỉnh kinh Suốt một thời gian gần sáu trăm năm từ khi vua Açoka băng cho tới khi Đế quốc Gupta thành lập các kí tái và tài liệu Ân Độ rất hiếm thành thử cả một đoạn sử còn chìm trong bóng tối. Như vậy không có nghĩa rằng thời đó là thời các nhà cầm quyền theo chính sách ngu dân nhiều trường Đại học như trường Taxila vẫn tiếp tục hoạt động trong khi ở Tây Bắc Ân Độ ảnh hưởng của Ba Tư về kiến trúc của Hi Lạp về điêu khắc gây nên được một nền văn minh phồn thịnh theo dấu vết của vua Alexandre. Hai thế kỉ thứ II và thứ I trước Công nguyên các dân tộc Syrie Hi Lạp Scythe tràn vào miền Pendjab làm chủ miền này và tạo nên nền văn minh Hi Lạp - Bactriane 1 tồn tại ba trăm năm. Ở thế kỉ thứ I kỉ nguyên mà chúng ta có óc hẹp hòi gọi là kỉ nguyên Ki Tô một bộ lạc ở Trung Á bộ lạc Kushan cùng một huyết thống với dân tộc Thổ Turc xâm chiếm Kaboul rồi từ đô thị đó thống ngự lần lần tất cả miền Tây Bắc Ân Độ và một phần lớn Trung Á. Dưới triều vua Kanishka ông vua hùng cường nhất của họ nghệ thuật và khoa học rất tấn bộ ngành điêu khắc Hi lạp - Phật giáo sản xuất được vài công trình đẹp nhất ngành kiến trúc cũng tạo được những đền đài rực rỡ ở Peshawar Talixa và Mathura. Charaka có công lớn với Y khoa còn Nagarjuna và Ashvaghosha đặt cơ sở cho phái Mahayama Đại thặng hoặc Đại thừa nhờ đó mà đạo Phật truyền bá mạnh ở Trung Hoa và Nhật Bản. Kanishka chấp nhận mọi tôn giáo mới đầu thờ đủ các thứ thần sau cùng theo một phái Tân Phật giáo có tính cách thần thoại thờ Thích Ca như một vị thần tối cao dưới Ngài có vô số Bodhisattwa Phật Bồ Tát và Arhat La Hán ông ta lập một đại hội nghị Phật giáo triệu tập các nhà thần học Phật giáo tới để thảo luận và định những tín điều cho tân tín ngưỡng rồi ông cho truyền bá tín ngưỡng này có thể coi ông
