Những sáng tác văn vần dân gian (HBĐT)- Ở phần này, chúng tôi xin gộp ca dao, tục ngữ, truyện thơ tức là những sáng tác có vần có điệu vào một mục, dẫu rằng mỗi một thể loại này đều có tách bạch thành những thể loại riêng biệt. Những sáng tác văn vần dân gian được chuyển thể thành nhiều tiết mục văn nghệ dân gian đưa vào trong các lễ hội truyền thống. Ca dao, tục ngữ Ca dao, tục ngữ của người Mưòng khá phong phú, trước hết là những câu nói về các địa danh, vùng đất. | Những sáng tác văn vần dân gian HBĐT - Ở phần này chúng tôi xin gộp ca dao tục ngữ truyện thơ. tức là những sáng tác có vần có điệu vào một mục dẫu rằng mỗi một thể loại này đều có tách bạch thành những thể loại riêng biệt. Những sáng tác văn vần dân gian được chuyển thể thành nhiều tiết mục văn nghệ dân gian đưa vào trong các lễ hội truyền thống. Ca dao tục ngữ Ca dao tục ngữ của người Mưòng khá phong phú trước hết là những câu nói về các địa danh vùng đất và đặc sản nổi tiếng của xứ mường như - Nhất Bi nhì Vang tam Thàng tứ Động. - Cơm đồ nhà gác nước vác lợn thui ngày lui tháng tới. - Măng cuốc núi Chù Ăn ngoan hơn thịt trâu xóm Bả - Rau tớn mường Kha Ăn ngon hơn thị gà xóm Mận. - Rau mẹ mường Khang Ăn ngon hơn cá pạng sông Bờ - Rau đắng Bưa Cà Ngon hơn thịt gà Bái Thiện. Hoặc những câu nói về kinh nghiệm sản xuất tri thức dân gian của người mường như - Sấm Mường Lạ để dạ mà ăn. - Sấm Mường Ngay quăng bừa cày lên gác. - Sấm Mường Khời vẫy tay đào củ mài. - Sai quả dâu gia được mùa lúa ruộng Sai quả cha được mùa lúa nương. - Măng mọc thì mèo lấy giống. - Mây kéo ngược chẳng có nước mà uống May kéo xuống chẳng có ruộng mà cấy. - Tháng năm trâu đằm thì cá ngoi. - Ruộng có phân như đụm có lúa. - Cấy sớm hơn bừa trưa. - Bừa lai rai sai mùa vụ. Người Thái có những câu ca dao tục ngữ về kinh nghiệm sản xuất như - Sấm đầu năm trên đầu sông đà sửa gác - Sấm đầu năm trên nguồn sông Mã sửa thuổng. - Sấm trước không mưa. - Nắng tháng 6 được lúa Nắng tháng 9 mất mùa - Làm nhà đợi danh thì không tốt Làm ruộng đợi mạ thì không tốt - Chuối đã trồng không nên nhổ Dâu đã trồng không nên bới. - Bổ tre bổ đằng ngọn Chẻ mây chẻ đằng gốc. - Rét vừa tốt mạ Rét quá tốt rau. - Nương rợp mắt không bằng ruộng một thửa. - Ngắm mây thì mất ngắm đất thì còn. - Muốn ăn cơm phải bừa ruộng kỹ Muốn ăn khoai phải phát rừng lồ ô Ca dao tục ngữ của các dân tộc ở Hoà Bình có những câu nói về ứng xử xã hội và sinh hoạt cộng đồng. Chẳng hạn như ở người mường - Nòi nhà lang là dòng máu chó Nòi kẻ khó .
