Đã đăng trên tờ "The Pall Mall Gazette" số 1801, ngày 21 tháng Mười một 1870 Nếu có thể nói rằng nhờ kinh nghiệm của cuộc chiến tranh này mà một vấn đề quân sự nào đó được giải quyết triệt để thì đấy chính là vấn đề xây dựng công sự ở thủ đô nước lớn có hợp lý hay không. Từ ngày có quyết định xây dựng công sự ở Pa-ri, trên sách báo quân sự tất cả các nước người ta tiếp tục tranh cãi về việc phòng thủ một cứ điểm lớn như vậy có. | Tiểu luận về chiến tranh NHỮNG THỦ ĐÔ CÓ BỐ PHÒNG BẰNG CÔNG SỰ Đã đăng trên tờ The Pall Mall Gazette số 1801 ngày 21 tháng Mười một 1870 Nếu có thể nói rằng nhờ kinh nghiệm của cuộc chiến tranh này mà một vấn đề quân sự nào đó được giải quyết triệt để thì đấy chính là vấn đề xây dựng công sự ở thủ đô nước lớn có hợp lý hay không. Từ ngày có quyết định xây dựng công sự ở Pa-ri trên sách báo quân sự tất cả các nước người ta tiếp tục tranh cãi về việc phòng thủ một cứ điểm lớn như vậy có hợp lý hay không hay thậm chí chỉ đơn giản là có khả năng làm được hay không. Vấn đề này chỉ có thể giải quyết trên thực tiễn khi có cuộc vây đánh thực sự Pa-ri - thủ đô duy nhất được bố phòng bằng công sự hiện có và tuy rằng cuộc vây đánh thực sự Pa-ri còn chưa bắt đầu nhưng những công sự ở Pa-ri cũng đã có những cống hiến lớn cho nước Pháp đến mức có thể xem như vấn đề đã được giải quyết theo tinh thần khẳng định. Pa-ri ở gần- một độ gần nguy hiểm- với biên giới đông-bắc của nước Pháp- một biên giới thêm vào đó lại còn hoàn toàn không có sông hoặc núi có thể dùng làm phòng tuyến độ gần nguy hiểm đó đã kéo theo nó là một sự xâm chiếm những đất đai sát biên giới hai là việc xây dựng ba vành đai các điểm kéo dài từ sông Ranh .đến Bắc hải và ba là khát vọng thường xuyên không gì kiềm chế được muốn chiếm toàn bộ tả Tiểu luận về chiến tranh ngạn sông Ranh khát vọng này rút cục đẩy nước Pháp vào tình trạng hiện nay. Đất đai xâm chiếm được đã bị cắt bớt và giới hạn của chúng đã được các hiệp ước năm 1814 và 1815 101 quy định các cứ điểm-như hai cuộc xâm lấn của địch trong cùng hai năm đó đã chứng minh tỏ ra hầu như vô dụng và hoàn toàn không thể ngăn chặn một đạo quân lớn sau hết lời kêu gọi chiếm sông Ranh đã bị tạm thời chấm dứt vào năm 1840 do sự thành lập liên minh châu âu chống Pháp 102 . Và giống như một nước lớn phải làm bấy giờ nước Pháp đã tìm cách bù đắp vị trí nguy hiểm của Pa-ri bằng thủ đoạn duy nhất mà nó có thể làm được là xây dựng công sự ở Pa-ri. Trong cuộc chiến tranh hiện
